Με την τεχνολογία να παίζει όλο και μεγαλύτερο ρόλο στις ζωές μας, τα παιδιά της εποχής μας σκέφτονται, δρουν και επικοινωνούν διαφορετικά από τους γονείς τους αφού μεγαλώνουν δεχόμενα διαφορετικά ερεθίσματα και σε ένα συνεχώς εξελισσόμενο περιβάλλον.
Οι διαφορετικές συνθήκες στην καθημερινότητά μας δημιουργούν πολλές προκλήσεις στους γονείς που αφενός μεγάλωσαν πολλές φορές με διαφορετικό τρόπο και αφετέρου δεν είχαν τα εργαλεία αλλά και τους κινδύνους που φέρνει η τεχνολογία στη ζωή τους. Έτσι, συχνά γίνεται ακόμα πιο επιτακτικός και επίμονος ο προβληματισμός που νιώθουν όλοι οι γονείς για το αν «μεγαλώνει το παιδί μου σωστά; Θα γίνει επιτυχημένος ενήλικας με φιλοδοξίες; Θα είναι πρότυπο; Και το πιο σημαντικό, θα είναι ευτυχισμένο;».
Μία ομάδα ψυχολόγων από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ έφτιαξαν μία λίστα με στοιχεία που θεωρούν ότι είναι καθοριστικά για να μεγαλώσει ένα καλό, ευτυχισμένο παιδί τη σήμερον ημέρα και να γίνει επιτυχημένος άνθρωπος αύριο. Μπορεί τα στοιχεία αυτά να φαίνονται απλά ή να θεωρούνται δεδομένα, τονίζουν όμως ότι είναι πολλοί σημαντικό οι γονείς να τα θυμούνται πάντα.
Ποιοτικός χρόνος
Να είστε εκεί, όχι μόνο σωματικά αλλά και συναισθηματικά. Το να ακούτε το παιδί σας και να συζητάτε μαζί του βοηθάει να χτίσετε το δεσμό σας. Επίσης, προσπαθήστε να κλείνετε τις ηλεκτρονικές συσκευές και να του χαρίζετε το χρόνο σας χωρίς περισπασμούς. Κάνοντας πράγματα μαζί, όπως το να παίξετε ένα παιχνίδι, να διαβάσετε ένα βιβλίο ή απλά να ρωτήσετε πώς ήταν η μέρα του, θα μπορέσετε να του δείξετε και να του μάθετε πώς να γίνει ένας άνθρωπος που θα νοιάζεται και θα σέβεται τους γύρω τους.
Πρότυπο
Το έχουμε πει και θα το ξαναπούμε, τα παιδιά μαθαίνουν από πράγματα που βλέπουν και ζουν καθημερινά. Πολλοί γονείς μπορεί να μην συνειδητοποιούν σε τι βαθμό η συμπεριφορά τους επηρεάζει το παιδί και πόσα πράγματα βλέπει και καταλαβαίνει. Για παράδειγμα, όταν κάνετε λάθη, παραδεχτείτε τα και ζητήστε συγγνώμη. Γίνετε το παράδειγμα του ανθρώπου που θέλετε να γίνει το παιδί σας.
Να είστε ειλικρινής με το παιδί, να του δείχνετε ότι είστε άνθρωπος και όχι μία «μηχανή» που τα κάνει όλα τέλεια, και ότι οι άνθρωποι κάνουν λάθη. Προσπαθήστε να βλέπετε τα πάντα ως μία ευκαιρία για μάθημα, για να πάτε ακόμα παραπέρα και να γίνετε καλύτερος άνθρωπος και διδάξτε το ίδιο και στο παιδί σας.
Αξίες
Είναι σημαντικό το παιδί να μάθει να επικοινωνεί και να μοιράζεται με τους άλλους από μικρή ηλικία. Να λαμβάνει υπόψη τα αισθήματα των άλλων και να αποφεύγει να φέρεται εγωιστικά. Εξάλλου, είναι πράγματα που θα του φανούν χρήσιμα και στο μέλλον.
Η έρευνα του Χάρβαρντ έδειξε ότι το να νοιάζεται κανείς για τους άλλους είναι εξίσου σημαντικό με την προσωπική ευτυχία και αυτό είναι κάτι που πρέπει να ενστερνιστούν οι γονείς και να το διδάξουν και στα παιδιά τους.
Έτσι, σε συνδυασμό με το προηγούμενο, οι ψυχολόγοι του Χάρβαρντ τονίζουν ότι οι γονείς θα πρέπει να είναι πάντα παράδειγμα για τα παιδιά τους, να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους και να κάνουν το σωστό, ακόμα και όταν δεν είναι εύκολο. Διδάξτε στο παιδί να αναλαμβάνει την ευθύνη των πράξεών του και να τηρεί τις δεσμεύσεις του μέσα από τις δικές σας πράξεις. Δείξτε του ότι είναι πολύ ευκολότερο να παρατήσουμε κάτι, από ένα άθλημα μέχρι μία φιλία, αλλά δεν είναι πάντα το σωστότερο πράγμα.
Ευγνωμοσύνη
Διδάξτε στο παιδί να εκτιμά τους ανθρώπους και τα πράγματα στη ζωή του. Μιλήστε τους για το παρελθόν και για το πώς ήταν πιο δύσκολα τα πράγματα ή για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν άλλα παιδιά του κόσμου για να καταλάβουν πόσο τυχερά είναι που ζουν σε μία εποχή και σε ένα περιβάλλον με απεριόριστες δυνατότητες. Δείξτε τους ότι δεν πρέπει να παίρνουν τίποτα στη ζωή ως δεδομένο. Έρευνα έδειξε ότι οι άνθρωποι που δείχνουν ευγνωμοσύνη στην καθημερινή τους ζωή είναι πιο γενναιόδωροι και συμπονετικοί, συγχωρούν και βοηθούν τους γύρω τους, αλλά, ακόμα πιο σημαντικό, είναι πιο υγιείς και ευτυχισμένοι.
Η μεγάλη εικόνα
Είναι απολύτως φυσιολογικό τα παιδιά να δείχνουν ενδιαφέρον και να νοιάζονται για ένα πολύ στενό κύκλο που απαρτίζουν η οικογένεια και οι στενοί φίλοι. Η πρόκληση για τους γονείς είναι να τους διδάξουν να σέβονται και να συμπάσχουν με ανθρώπους που βρίσκονται εκτός αυτού του κύκλου.
Μάθετε στο παιδί ότι ακόμα και ένας άνθρωπος μπορεί να κάνει τη διαφορά στη ζωή ενός άλλου ανθρώπου. Για αυτό είναι σημαντικό να δείχνει σεβασμό και ευγένεια ακόμα και σε ανθρώπους που δεν ξέρει τόσο καλά, όπως ένα καινούριο παιδί στο σχολείο του, μία υπάλληλος στο σούπερ μάρκετ, ένας νέος γείτονας. Διδάξτε του ότι είναι πολύ καλό να παρηγορήσει ένα παιδί που κλαίει ή να πλησιάσει τον καινούριο συμμαθητή του. Συζητήστε για την διαφορετικότητα, μιλήστε για ανθρώπους από άλλες χώρες, για άλλες θρησκείες, για άλλες επιλογές ζωής και βοηθήστε το παιδί να μην έχει προκαταλήψεις και να μεταχειρίζεται όλους τους ανθρώπους ισότιμα.
