«Καταρχήν», «κατ’ αρχάς» και «ανέκαθεν» – Τα «πληγωμένα» παιδιά της ελληνικής γλώσσας

 

Οι έννοιες του «καταρχήν», «κατ’ αρχάς» και ανέκαθεν και πότε τα χρησιμοποιούμε λάθος

Το «καταρχήν», το «κατ’ αρχάς» και το «ανέκαθεν» αποτελούν λεξιλογικά στοιχεία τα οποία πολύ συχνά και εν αγνοία μας τα χρησιμοποιούμε λάθος.

Αλλά ας τα πάρουμε με τη σειρά για να εντοπίσουμε το πρόβλημα.

«Καταρχήν» και «κατ’ αρχάς»

Πολλοί νομίζουν ότι το «καταρχήν» και το «κατ’ αρχάς» σημαίνουν το ίδιο πράγμα, με αποτέλεσμα να χρησιμοποιούνται για να δείξουν την έννοια «αρχικά»/«για αρχή».

Εντούτοις, μόνο το κατ’ αρχάς σημαίνει αρχικά, δηλώνοντας χρόνο και δείχνοντας την αρχή κάποιας κατάστασης.

Π.χ.: «Σκέφτομαι κατ’ αρχάς να φάμε στην ταβέρνα και έπειτα να πάμε για γλυκό στο ζαχαροπλαστείο της γειτονιάς μας».

Αντίθετα, το καταρχήν σημαίνει βασικά, κατά βάση, κατά κύριο λόγο και επομένως δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για να δείξει την έναρξη κάποιας κατάστασης, αλλά το κυρίως κομμάτι σε κάτι.

Π.χ.: «Κατ’ αρχήν, το συνέδριο έχει ως θέμα τα αιματολογικά προβλήματα υγείας, αλλά θα συζητηθούν και άλλα παρεμφερή ζητήματα».

Ανέκαθεν

Το ανέκαθεν αποτελεί ακόμα μία προβληματική περίπτωση, καθώς πολλοί δεν γνωρίζουν πως από μόνη της σαν λέξη σημαίνει «από πάντα».

Επομένως οι εκφράσεις «από ανέκαθεν» ή «εξ απ’ανέκαθεν» είναι λανθασμένες και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να χρησιμοποιούνται, καθώς είναι σα να λέμε «από από πάντα», ή «από από από πάντα» αντίστοιχα.

Π.χ.: «Ανέκαθεν του άρεσαν οι τέχνες και έδειχνε την κλίση του στην ζωγραφική».

Πηγή: alfavita.gr

 

Απάντηση