Οι πολιτικές μας πεποιθήσεις μειώνουν ακόμα και την ικανότητα μας στα μαθηματικά
Γνωρίζουμε ότι οι πολιτικές μας απόψεις επηρεάζουν πολλές φορές τον τρόπο σκέψης μας. Αλλά μάλλον δεν έχουμε συνειδητοποιήσει πόσο μεγάλο είναι το πρόβλημα στην πραγματικότητα. Σύμφωνα με μια νέα μελέτη ψυχολογίας, τα πολιτικά πάθη μας, επιδρούν αρνητικά ακόμη και σε πολύ βασικές δεξιότητες του εγκεφάλου μας. Πιο συγκεκριμένα, επιστημονική μελέτη διαπίστωσε ότι άνθρωποι που είναι πολύ καλοί στα μαθηματικά, μπορούν να κάνουν λάθος σε κάποιο πρόβλημα που σε άλλη περίπτωση θα μπορούσαν να το λύσουν εύκολα, απλώς και μόνο επειδή η σωστή απάντηση έρχεται σε αντίθεση με τις πολιτικές τους πεποιθήσεις.
Η μελέτη έγινε από τον καθηγητή του Yale, Dan Kahan, και επιβεβαίωσε ότι παρόλο που νομίζουμε ότι σκεφτόμαστε ορθολογικά, στην πραγματικότητα αυτό δεν συμβαίνει πάντα επειδή προσπαθούμε να επιβεβαιώσουμε αυτά που ήδη πιστεύουμε. Ανεξαρτήτως των δεδομένων που μας παρουσιάζονται ή πόσο έξυπνοι είμαστε, το μυαλό μας προσπαθεί να συγχρονιστεί με τα συναισθήματα μας.
Υπάρχουν και άλλες μελέτες έχουν φτάσει σε ανάλογα συμπεράσματα.
Ο Brendan Nyhan, βοηθός καθηγητής στο Dartmouth, διενεργεί πειράματα προσπαθώντας να απαντήσει στο εξής ερώτημα σχετικά με τους αμερικανικούς ψηφοφόρους: “Έχουν σημασία τα γεγονότα;”
Η απάντηση είναι ότι τις περισσότερες φορές δεν έχουν! Η μελέτες έδειξε ότι άνθρωποι που δεν έχουν ενημερωθεί σωστά για κάποιο γεγονός, ακόμα και όταν λαμβάνουν την σωστή πληροφόρηση, δεν αλλάζουν τις πεποιθήσεις τους, αλλά προσκολλώνται σ’ αυτές με ακόμα μεγαλύτερη επιμονή.
Μερικά από τα ευρήματα τουι Nyhan:
- Όσοι θεωρούσαν ότι βρέθηκαν όπλα μαζικής καταστροφής στο Ιράκ, πίστευαν ακόμα πιο έντονα ότι πράγματι συνέβη αυτό, ακόμα και όταν τους ενημέρωναν για μια είδηση που διόρθωνε τη λανθασμένη πληροφόρηση που είχαν αρχικά.
- Όσοι πίστευαν ότι ο Τζορτζ Μπους απαγόρευσε την έρευνα σχετικά με τα βλαστικά κύτταρα, πίστευαν ότι πράγματι συνέβη αυτό, ακόμα και όταν τους ενημέρωναν με στοιχεία ότι αυτό συνέβη μόνο για κάποιες έρευνες σε περιφερειακές πολιτείες.
- Σ’ ένα πείραμα έδειξαν ένα γράφημα με την μεταβολή της απασχόλησης σε σχέση με το προηγούμενο έτος, σε ανθρώπους που ήταν αντίθετοι στην οικονομική πολιτική του Ομπάμα. Το γράφημα παρουσίαζε μια ανοδική γραμμή που έδειχνε ξεκάθαρα ότι προστέθηκαν περίπου ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας. Στη συνέχεια ρωτήθηκαν οι συμμετέχοντες, αν ο αριθμός των εργαζομένων είχε αυξηθεί, μειωθεί ή είχε παραμείνει περίπου ο ίδιος. Πολλοί από τους ερωτηθέντες, κοιτάζοντας το γράφημα, απάντησαν ότι μειώθηκαν οι εργαζόμενοι!
- Σ’ ένα άλλο πείραμα, πριν την επίδειξη του ίδιου γραφήματος, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να γράψουν ένα μικρό κείμενο για μια εμπειρία που τους έκανε να αισθάνονται καλά για τον εαυτό τους. Μετά απ’ αυτό, αρκετοί άλλαξαν άποψη για την οικονομία.
Στο πείραμα του Kahan, κάποιοι από τους συμμετέχοντες κλήθηκαν να ερμηνεύσουν έναν πίνακα αριθμών σχετικά με το αν μια κρέμα δέρματος μειώνει τα εξανθήματα, ενώ από κάποιους άλλους συμμετέχοντες ζητήθηκε να ερμηνεύσουν ένα διαφορετικό πίνακα – με τους ίδιους αριθμούς – για το αν ένας νόμος που απαγορεύει σε ιδιώτες την κατοχή όπλων μειώνει τις πιθανότητες εγκλήματος. Διαπιστώθηκε ότι όταν τα δεδομένα του πίνακα ερχόταν σε σύγκρουση με τις απόψεις τους για τον έλεγχο των όπλων, δεν μπορούσαν να κάνουν σωστά τις μαθηματικές πράξεις. Αντίθετα δεν είχαν πρόβλημα με τον ίδιο πίνακα που αφορούσε την κρέμα για το δέρμα.
Το πιο εντυπωσιακό εύρημα ήταν ότι όσο μεγαλύτερη ήταν η ικανότητα των συμμετεχόντων στα μαθηματικά, τόσο πιθανότερο ήταν ότι οι πολιτικές απόψεις τους, είτε φιλελεύθερες ή συντηρητικές, τους δυσκόλευαν να λύσουν κάποιο πρόβλημα μαθηματικών, εφόσον τα αποτελέσματα δεν συμφωνούσαν με τις απόψεις τους.
