Οδηγίες για τις προθεσμίες και την διαδικασία συμπλήρωσης του μηχανογραφικού δελτίου, από τον Διευθυντή ΕΠΑΛ Κισάμου – Μητροπολίτη Ειρηναίο Γαλανάκη, Νεκτάριο Ζουριδάκη.
Ξεκίνησε την Παρασκευή 8 Ιουλίου 2022 και λήγει τη Δευτέρα 18 Ιουλίου 2022 η λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας συμπλήρωσης και υποβολής του Μηχανογραφικού Δελτίου (ΜΔ) για εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση ή/ και του Παράλληλου Μηχανογραφικού Δελτίου (ΠΜΔ) για εισαγωγή στα Δημόσια Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΔΙΕΚ) για το έτος 2022. Οι φετινές διαθέσιμες θέσεις είναι 68.394 (έναντι των 77.415 του 2021) και 16.514 (έναντι των 8.095 του 2021) για τα τμήματα σχολών της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και τα ΔΙΕΚ αντίστοιχα. Στις θέσεις αυτές θα πρέπει να προστεθούν και οι θέσεις των ένστολων τμημάτων που σε σχέση με το προηγούμενο έτος αυξήθηκαν για την Αστυνομία (800 από 350 το 2021), τις Στρατιωτικές Σχολές (1.438 από 1.335 το 2021) και τις ΑΕΝ (1.681 από 1.415 το 2021), ενώ παρέμειναν ίδιες για το Λιμενικό Σώμα και την Πυροσβεστική (127 και 195 αντίστοιχα). Οι θέσεις αυτές θα διεκδικηθούν σε ποσοστό 90% από τους συμμετέχοντες στις φετινές Πανελλαδικές Εξετάσεις και σε ποσοστό 10% από τους συμμετέχοντες των δύο προηγούμενων ετών (χωρίς νέα εξέταση).
Οι υποψήφιοι θα μπορούν με τον 8ψήφιο κωδικό εξετάσεων και τον προσωπικό κωδικό ασφαλείας (password) – που τους έχει δοθεί από το Λύκειό τους – να επισκέπτονται την ηλεκτρονική διεύθυνση https://michanografiko.it.minedu.gov.gr και να επιλέγουν προς συμπλήρωση το ΜΔ ή/και το ΠΜΔ. Ανάλογη διαδικασία θα ακολουθείται και από τους υποψηφίους των θέσεων των ΔΙΕΚ που δεν έλαβαν μέρος σε Πανελλαδικές Εξετάσεις. Με το ΠΜΔ – που φέτος περιλαμβάνει 134 (έναντι των 103 του 2021) ειδικότητες – επιχειρείται να δοθεί κύρος στις σπουδές των ΔΙΕΚ (ΥΠΑΙΘ, ΔΥΠΑ/πρώην ΟΑΕΔ, Υπουργείων Υγείας και Τουρισμού), με το βαθμό απολυτηρίου να αποτελεί το βασικό κριτήριο επιλογής για τους υποψηφίους. Υπενθυμίζεται ότι οι απόφοιτοι που ενδιαφέρονται για τα ΔΙΕΚ, εκτός από το παράλληλο μηχανογραφικό, μπορούν να υποβάλουν και επιπλέον/ανεξάρτητη αίτηση – συνήθως μέχρι και τα τέλη Αυγούστου – κατόπιν πρόσκλησης του αρμόδιου φορέα (ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη έως και 31.8.2022 η υποβολή αιτήσεων για τα ΙΕΚ της ΔΥΠΑ). Το ηλεκτρονικό ΜΔ μπορεί να αποθηκεύεται προσωρινά (Προσωρινή Αποθήκευση) μέχρι και Δευτέρα 18 Ιουλίου 2022 και ώρα 24:00 οπότε και θα πρέπει να υποβάλλεται οριστικά (Οριστικοποίηση). Οι υποψήφιοι βρίσκονται ήδη σε μια διεργασία διερεύνησης των επιλογών τους στο ΜΔ, μέσω του οποίου θα επιλέξουν το τμήμα σπουδών που θα τους εφοδιάσει με το πτυχίο-«κλειδί» για την πρόσβασή τους στην αγορά εργασίας.
Το πτυχίο αποτελεί έναν από τους βασικότερους παράγοντες που επηρεάζουν την επαγγελματική σταδιοδρομία του ανθρώπου, χωρίς βέβαια να παραγνωρίζουμε και τη συμβολή κάποιων άλλων παραγόντων όπως οι δεξιότητες, η μεταπτυχιακή εξειδίκευση, ο τόπος απασχόλησης κ.ά.. Βέβαια, υπάρχουν και περιπτώσεις όπου ο πτυχιούχος δε θα ασκήσει ποτέ επάγγελμα σχετικό με το πτυχίο του. Ακόμα και στην περίπτωση αυτή όμως, οι σπουδές προσφέρουν στο νέο γνώσεις και δεξιότητες που θα εφαρμοστούν σε αρκετές πτυχές της ζωής του αλλά και σε οποιαδήποτε δουλειά βρεθεί να κάνει. Ο υποψήφιος, στην ηλικία των 18 χρονών, θα πρέπει να συνδυάσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις επιδόσεις του (μόρια), με τα ενδιαφέροντά και τις αξίες του, καθώς και μια σειρά άλλων παραμέτρων όπως, τις προβλέψεις για τα επαγγέλματα του «μέλλοντος», τη δυνατότητα μετεγγραφής/μετακίνησης, τη οικονομική δυνατότητα «μετοίκησης» σε πόλη διαφορετική από τον τόπο μόνιμης κατοικίας του, κ.ά. , για να ολοκληρώσει τη συμπλήρωση/οριστικοποίηση του ΜΔ η οποία πιθανότατα θα καθορίσει και την επαγγελματική του σταδιοδρομία.
Οι συνεχείς αλλαγές των τελευταίων χρόνων στη δομή και στον τρόπο πρόσβασης της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης δημιουργεί διαρκώς νέα δεδομένα στον ακαδημαϊκό χάρτη αλλά και στον τρόπο συμπλήρωσης του ΜΔ. Έτσι μετά τη δυνατότητα σε τμήματα πενταετούς φοίτησης να παρέχουν πτυχία Integrated Masters (ενιαίος και αδιάσπαστος τίτλος σπουδών μεταπτυχιακού επιπέδου- ν. 4485/2017), την πανεπιστημιοποίηση των ΤΕΙ (ν.4610/2019), και την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) του 2021, «πρεμιέρα» τη φετινή χρονιά κάνει ο νέος τρόπος υπολογισμού μορίων με το κάθε τμήμα να έχει ορίσει δικό του συντελεστή βαρύτητας για καθένα από τα Πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα. Έτσι, οι συμμετέχοντες στις φετινές Πανελλαδικές συγκεντρώνουν διαφορετικό αριθμό μορίων σχεδόν για κάθε τμήμα ΑΕΙ, γεγονός που καθιστά την όποια πρόβλεψη για την πορεία των φετινών βάσεων εισαγωγής ανά τμήμα να είναι σχεδόν απαγορευτική. Η διαδικασία των φετινών Πανελλαδικών Εξετάσεων θα ολοκληρωθεί με την ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής, που αναμένεται να πραγματοποιηθεί το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου έναντι των τελευταίων ημερών του ιδίου μήνα που γίνονταν μέχρι και πέρυσι.
«Πρωταγωνιστής» και στη φετινή διαδικασία επιλογής των υποψηφίων αναμένεται να είναι η ΕΒΕ, η οποία την πρώτη χρονιά εφαρμογής της (2021) άφησε κενές 17.345 από τις 77.415 προσφερόμενες θέσεις Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Παράλληλα αφαίρεσε από τους υποψηφίους τη δυνατότητα επιλογής των τμημάτων για τα οποία δε συγκέντρωσαν τα μόρια της ΕΒΕ τους ή ακόμα και τη δυνατότητα γενικής υποβολής ΜΔ (για τους υποψηφίους που δεν συγκέντρωσαν τα μόρια ΕΒΕ κανενός τμήματος). Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με το ΥΠΑΙΘ η ΕΒΕ θεσπίστηκε για τη θωράκιση του κύρους και της έγκαιρης ολοκλήρωσης των Πανεπιστημιακών σπουδών αφού μέχρι πρότινος εισάγονταν φοιτητές με βαθμούς αρκετά κάτω από τη βάση του 10 ενώ σχεδόν το 30% των φοιτητών δεν αποφοιτούσε ποτέ.
Με ελάχιστες εξαιρέσεις, για τους υποψήφιους με πολύ υψηλές βαθμολογίες και στοχευμένες επιλογές που φαινομενικά έχουν ευκολότερο έργο, για τους υπόλοιπους η συμπλήρωση του ΜΔ πάντοτε αποτελεί μια σύνθετη και δύσκολη διαδικασία κατά την οποία καλούνται να απαντήσουν σε πολλά και σύνθετα ερωτήματα. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις υποψηφίων που, χωρίς να δώσουν τη δέουσα προσοχή στη διαδικασία συμπλήρωσης, εισήχθησαν σε τμήμα το οποίο επιθυμούσαν λιγότερο έναντι κάποιου άλλου στο οποίο επίσης θα μπορούσαν να είχαν εισαχθεί. Με το πλήθος των επιλογών των υποψηφίων να εξαρτάται πλέον από την ΕΒΕ, θα επιχειρήσουμε – μέσω της εμπειρίας που έχουμε αποκομίσει κατά την πολυετή ενασχόληση μας με θέματα εκπαίδευσης και επαγγελματικού προσανατολισμού – να βοηθήσουμε στην επίλυση του «γρίφου» της συμπλήρωσης του ΜΔ παραθέτοντας μια σειρά οδηγιών/συμβουλών για την απάντηση των ακόλουθων βασικών ερωτημάτων :
Αγνοώντας τα παραπάνω και πιστεύοντας ότι η βάση της σχολής εκφράζει και την «αξία» της, ο υποψήφιος συνήθως ιεραρχεί τις επιλογές του στο Μ.Δ. έχοντας ως κριτήριο τις βάσεις των σχολών των προηγούμενων ετών. Αυτό, αρκετές φορές, οδηγεί στην εισαγωγή του υποψηφίου σε τμήμα «δεύτερης προτεραιότητας» και όχι σε τμήμα που πιθανόν να το «ήθελε» περισσότερο. Π.χ. έστω υποψήφιος που ενδιαφέρεται κυρίως για τμήματα Πληροφορικής (ΤΠ) και δευτερευόντως για τμήματα Οικονομίας (ΤΟ). Μελετώντας τις βάσεις του προηγούμενου έτους παρατηρεί ότι η βάση ενός ΤΟ είναι υψηλότερη από τις βάσεις όλων των ΤΠ και για να μη «χαραμίσει» τα μόριά του δηλώνει ως 1η επιλογή το ΤΟ και αμέσως μετά κάποιο ΤΠ. Μετά την ανακοίνωση των βάσεων εισάγεται στο ΤΟ που ήταν και η 1η επιλογή του – αλλά όχι και πρώτης προτεραιότητάς του – ενώ «χάνει» το ΤΠ που το «ήθελε» περισσότερο αλλά το είχε 2η επιλογή και θα μπορούσε να εισαχθεί αφού αρκούσαν τα μόριά του. Αξίζει βέβαια να επισημανθεί και το γεγονός ότι, πλέον με το νέο τρόπο υπολογισμού των μορίων η όποια σύγκριση τους με τις βάσεις του 2021 (που σχηματίσθηκαν με σταθερούς συντελεστές για τα εξεταζόμενα μαθήματα) στερείται εγκυρότητας και αξιοπιστίας.
Για να αποφευχθούν λάθη όπως το παραπάνω, ο υποψήφιος αφού επισκεφτεί την ηλεκτρονική πλατφόρμα και προβεί σε πρόχειρη εκτύπωση του ΜΔ του – στο οποίο θα εμφανίζονται μόνο τα τμήματα για τα οποία η μέση επίδοσή του είναι μεγαλύτερη ή ίση της ΕΒΕ τους – θα πρέπει :
1. Να εστιάσει κυρίως σε τμήματα σχολών που οδηγούν σε επαγγέλματα που συνδυάζουν τις ικανότητες/δεξιότητες και τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του. Τα στοιχεία αυτά αποτελούν και τους βασικότερους παράγοντες τόσο για την πραγματική επιθυμία του υποψηφίου, όσο και για ένα επιτυχημένο εργασιακό βίο. Συνήθως, οι υποψήφιοι που δε λαμβάνουν υπόψη τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους, είτε εγκαταλείπουν τις σπουδές τους, είτε ακολουθούν εργασία που δεν έχει σχέση με το αντικείμενο των σπουδών τους.
2. Να μελετήσει με προσοχή την αποστολή, το πρόγραμμα και τις κατευθύνσεις σπουδών καθώς και τα επαγγελματικά δικαιώματα/συνδεόμενα επαγγέλματα κάθε τμήματος, αφού ενδέχεται κάποια από τα διαθέσιμα τμήματα :
3. Να ενημερωθεί για τη διάρκεια σπουδών των τμημάτων που ανήκουν στην ΟΤ που ενδιαφέρεται, προτιμώντας τα τμήματα πενταετούς φοίτησης στα οποία και δίνεται η δυνατότητα να απονέμουν πτυχίο Integrated Master που τοποθετείται στην ίδια βαθμίδα (επίπεδο 7) του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (ΕΠΠ) και του αντίστοιχου Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων (EQF) με το μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών (Master). Οι κάτοχοι Integrated Masters δεν απαιτείται πλέον να λάβουν μεταπτυχιακό τίτλο για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής ώστε να μεταβούν στην ανώτερη βαθμίδα 8 του ΕΠΠ & EQF που τοποθετούνται οι κάτοχοι Διδακτορικού τίτλου. Όσον αφορά το δημόσιο τομέα – οι κάτοχοι του εν λόγω τίτλου σπουδών – στις προκηρύξεις του ΑΣΕΠ βαθμολογούνται με 90 μονάδες πλέον των μονάδων που λαμβάνουν από το απαιτούμενο πτυχίο (άρθρο 29 του ν. 4765/2021), και κατά τη διαδικασία επιλογής προϊσταμένων – σύμφωνα με τις διατάξεις του Υπαλληλικού Κώδικα (άρθρο 85 Υ.Κ. ν.3528/2007, όπως ισχύει) – μοριοδοτούνται με 150 μόρια. Μέχρι σήμερα 85 τμήματα 16 ελληνικών πανεπιστημίων πενταετούς φοίτησης παρέχουν πτυχίο Integrated Master βάσει του νόμου 4485/2017 (άρθρο 46).
5. Να ενημερωθεί για μελέτες που γίνονται σε Ελλάδα και εξωτερικό (π.χ. ΣΕΒ, Deloitte, ManPowerGroup) σχετικά με τα επαγγέλματα με θετικές προοπτικές στην αγορά εργασίας. Στην πλειονότητα τους, οι μελέτες αυτές αναφέρονται στις αλλαγές που επιφέρει στην αγορά εργασίας η 4η βιομηχανική επανάσταση (ψηφιακός μετασχηματισμός των πόρων και διαδικασιών μιας επιχείρησης) εστιάζοντας στη διεπιστημονικότητα και τις ψηφιακές δεξιότητες των εργαζομένων. Έτσι θα εμφανίζονται ολοένα και περισσότερες θέσεις εργασίας για γλωσσική τεχνολογία, IT expertise, ψηφιακή εγκληματολογία, νευροπληροφορική, βιοστατική, Data Analysis κτλ. Στον αντίποδα, δεν πρέπει να λησμονείται ότι η σύγχρονη αγορά εργασίας – σε συνδυασμό και με διάφορους αστάθμητους παράγοντες (βλ πανδημία) – διαφοροποιείται ταχύτατα με συνέπεια, κανείς να μην μπορεί να προβλέψει με ασφάλεια και ακρίβεια τις μελλοντικές εξελίξεις. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρεται το επάγγελμα του Πολιτικού Μηχανικού που αν και για δεκαετίες χαρακτηριζόταν από θετικό ισοζύγιο απασχόλησης, η οικονομική κρίση του 2010 το οδήγησε στα αζήτητα, με το θετικό πρόσημο του ισοζυγίου εσχάτως να ανακτάται και πάλι.
6. Να μην παρασυρθεί από τα μόρια προηγούμενων χρόνων, τα οποία και δεν αντικατοπτρίζουν πάντα και τις προοπτικές απορρόφησης στην αγορά εργασίας, αλλά ενδεχομένως ούτε και την πραγματική επιθυμία του και τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του. Αρκετά χαμηλόβαθμα τμήματα αποτελούν ευκαιρίες για την αγορά εργασίας, ενώ κάποια υψηλόβαθμα είναι κορεσμένα με αποτέλεσμα οι πτυχιούχοι τους είτε να υποαπασχολούνται, είτε να αποκαθίστανται επαγγελματικά αρκετά χρόνια μετά την αποφοίτησή τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα συνοδευόμενα από κύρος και γόητρο τμήματα Ιατρικής που – αν και διαχρονικά είναι από τα πλέον υψηλόβαθμα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης – οι πτυχιούχοι τους μετά από 6 χρόνια σπουδών εντάσσονται σε λίστες αναμονής από 1 έως και 10 χρόνια (πηγή: Health System Review, 2017) για απόκτηση ειδικότητας της οποίας η διάρκεια κυμαίνεται από 4 έως και 7 χρόνια. Και όλα αυτά με τους μόνιμους διορισμούς στα Νοσοκομεία να είναι από ανύπαρκτοι έως ελάχιστοι και οι μισθοί πενιχροί, με αποτέλεσμα αρκετοί πτυχιούχοι να καταφεύγουν στο εξωτερικό για ειδίκευση και εργασία (brain drain). Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών (ΙΣΑ) περισσότεροι από 10.000 γιατροί της Αθήνας αποχώρησαν από τη χώρα το χρονικό διάστημα 2010-2018, ενώ το 2018 ένας στους τέσσερις γιατρούς μέλη του ήταν άνεργοι ή υποαπασχολούμενοι. Άξιον αναφοράς και το γεγονός ότι στην Ελλάδα αναλογούν 6,1 γιατροί ανά 1.000 κατοίκους (έκθεση ΟΟΣΑ, Health at a Glance 2019), γεγονός που μας κατατάσσει στην πρώτη θέση των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ σε «πυκνότητα» ιατρικού προσωπικού, τη στιγμή που ο μέσος όρος στις χώρες-μέλη του ΟΟΣΑ είναι 3,5 γιατροί ανά 1.000 κατοίκους.
Μέσω του μεταπτυχιακού ο πτυχιούχος μπορεί να επιτύχει τη διεπιστημονικότητα γνώσεων και δεξιοτήτων που αναζητά πλέον η αγορά εργασίας, αλλά και ν’ αλλάξει εντελώς το αντικείμενο των βασικών σπουδών του δημιουργώντας πολλές εναλλακτικές καριέρας.
8. Όταν επιλέγει/ιεραρχεί τμήματα με ίδια επαγγελματικά δικαιώματα να δώσει υψηλότερη προτεραιότητα σε τμήματα με κύρος στην αγορά εργασίας. Ένα από τα μέσα «μέτρησης της κύρους» ενός πτυχίου είναι και οι αξιολογήσεις/κατατάξεις των καλύτερων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων παγκοσμίως από διεθνείς οργανισμούς. Η αξιολόγηση βασίζεται σε ένα ευρύ φάσμα κριτηρίων που εστιάζουν κυρίως στην απήχηση και φήμη της έρευνας του τμήματος σε διεθνές και εθνικό επίπεδο , στον αριθμό των δημοσιεύσεων και του δείκτη απήχησης τους, στα συνέδρια που έχουν διοργανωθεί, και στις διεθνείς συνεργασίες. Ένας από τους κορυφαίους και γνωστότερους οργανισμούς αξιολόγησης είναι ο Shanghai Ranking Consultancy που δημοσιεύει κάθε χρόνο λίστες κατάταξης Πανεπιστημίων ανά επιστημονικό κλάδο (Global Ranking of Academic Subjects).
Μέσω της διερεύνησης αυτής ο υποψήφιος θα αποφύγει ενδεχόμενη κατάσταση μελλοντικής μετάβασης του σε τμήμα ή/και πόλη διαφορετικό/κή από αυτό/τήν που αρχικά θα εισαχθεί, λόγω πιθανής κατάργησης ή συγχώνευσης ή αλλαγής μορφής/δομής του τμήματος που φοιτά. Υπενθυμίζεται ότι, με το ΠΔ 52/2022 (ΦΕΚ Α’ 131-7.7.2022) «Ίδρυση, Κατάργηση, Συγχώνευση, Μετονομασία και Μεταβολή έδρας Τμημάτων στο Πανεπιστήμιο Πατρών» οι φοιτητές των τμημάτων που καταργούνται και συγχωνεύονται εντάσσονται από 1-9- 2022 στα τμήματα που προκύπτουν από τη συγχώνευση.
Αφού πλέον – σύμφωνα με τα παραπάνω – ο υποψήφιος θα έχει καταλήξει στην ιεράρχηση των ομάδων τμημάτων ΟΤ που τον ενδιαφέρουν καθώς και στην ιεράρχηση των επιμέρους τμημάτων κάθε ομάδας, τα οποία και έχει καταγράψει πρόχειρα σε χαρτί, σειρά παίρνει η συμπλήρωση του ΜΔ. Έστω ότι κατά τη διαδικασία αναζήτησης/ομαδοποίησης τμημάτων ο υποψήφιος έχει καταλήξει στην ΟΤ πληροφορικής (ΟΤΠ) και στην ΟΤ οικονομίας (ΟΤΟ) με προτεραιότητα στην ΟΤ Πληροφορικής (ΟΤΠ). Αν η ΟΤΠ περιέχει σε φθίνουσα σειρά ενδιαφέροντος τα τμήματα Πληροφορικής: ΤΠ1, ΤΠ2, ΤΠ3 και η ΟΤΟ τα τμήματα Οικονομίας: ΤΟ1,ΤΟ2, ΤΟ3, ΤΟ4 τότε καταγράφοντας τις ΟΤ, και τα περιεχόμενα σε αυτές τμήματα σχολών σε φθίνουσα σειρά ενδιαφέροντος, θα έχει συνολικά καταλήξει σε:
όπου και ο αριθμός στην παρένθεση θα είναι και η τελική σειρά προτίμησης στο ΜΔ.
Πηγή: alfavita.gr
