Η αυτοεκτίμηση αφορά τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τον εαυτό μας και διαμορφώνει τις συμπεριφορές και τις αποφάσεις μας. Η ισχυρή αυτοεκτίμηση μας βοηθά να ανταπεξερχόμαστε στις προκλήσεις, να δοκιμάζουμε νέα πράγματα και να πιστεύουμε στους εαυτούς μας.
Ως γονείς κάνουμε ότι καλύτερο μπορούμε για να δυναμώσουμε την αυτοεκτίμηση των παιδιών μας. Ωστόσο, πολλές φορές κάνουμε λάθος σε αυτά που τους λέμε ή στη συμπεριφορά μας απέναντι τους, χωρίς να λογαριάζουμε τον αρνητικό αντίκτυπο στην αυτοεκτίμηση τους.
Κι ενώ τα λάθη είναι ανθρώπινα, θα πρέπει να γνωρίζουμε ποια από αυτά μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τα παιδιά μας, ώστε να τα αποφεύγουμε με κάθε δυνατό τρόπο. Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο βιβλίο «10 Days to a Less Defiant Child» τα 4 βασικά λάθη που βλάπτουν την αυτοεκτίμηση των παιδιών μας είναι τα εξής :
Οι φωνές και το ξύλο
Τίποτα δεν πλήττει την αυτοεκτίμηση ενός παιδιού περισσότερο από τις φωνές και το ξύλο. Όταν φωνάζουμε και χτυπούμε ένα παιδί δείχνουμε έλλειψη αυτοελέγχου μέσα από ένα πρίσμα θυμού που έχει ως στόχο την αποδυνάμωση του. Τι μάθημα ζωής προσφέρουμε στο παιδί μας με μια τέτοια συμπεριφορά; Για να είμαστε ειλικρινείς οι περισσότεροι από εμάς φωνάζουμε. Ωστόσο, είναι μια λάθος συμπεριφορά, ακόμα κι αν πρόσκαιρα πείθει τα παιδιά μας να σταματήσουν να κάνουν αυτό που δεν πρέπει. Οι φωνές και το ξύλο εμποδίζουν τα παιδιά να έχουν μια εποικοδομητική συζήτηση για τη λύση του προβλήματος, να μάθουν να αντιμετωπίζουν τις διαφωνίες και να χτίσουν την αυτοεκτίμηση τους.
Η αναφορά σε παλαιότερες διαμάχες
Όταν ένα πρόβλημα έχει λυθεί ή μια σύγκρουση έχει αντιμετωπιστεί μην την αναφέρετε ξανά στο παιδί σας. Στα παιδιά πρέπει να επιτρέπεται να ξεκινούν από την αρχή χωρίς να τους καταλογίζονται λάθη του παρελθόντος. Οι γονείς που ακολουθούν αυτή τη λανθασμένη συμπεριφορά μαθαίνουν τα παιδιά τους να κρατούν κακίες για μεγάλο χρονικό διάστημα. Επίσης, τα παιδιά πρέπει να μάθουν ότι όταν ένα ζήτημα λύνεται ανήκει πια στο παρελθόν. Οι θετικές συμπεριφορές και οι επιλογές που βοηθούν το παιδί να προχωρήσει μπροστά, είναι αυτές που το βοηθούν να νιώθει καλύτερα για τον εαυτό του.
Η δημιουργία ενοχών
Συχνά οι γονείς σε μια προσπάθεια να συνετίσουν το παιδί τους, το ρωτούν πως θα ένιωθε αν ήταν στη θέση τους ή στη θέση κάποιου άλλου που στεναχώρησε ή αδίκησε. Δυστυχώς σε πολλές περιπτώσεις το παρακάνουν, με αποτέλεσμα το παιδί να αρχίσει να νιώθει ενοχές για τις σκέψεις, τα αισθήματα και τις πράξεις του. Οι γονείς που χρησιμοποιούν τις ενοχές για να έχουν υπό έλεγχο τα παιδιά τους θα πρέπει να προσέχουν, γιατί αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο να τα αποξενώσουν.
Ο σαρκασμός
Ο σαρκασμός είναι όταν λέμε πράγματα που δεν εννοούμε και υπονοούμε το αντίθετο από αυτό που λέμε μέσω του τόνου της φωνής μας. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι όταν λέμε σε ένα παιδί, «πόσο έξυπνος είσαι πραγματικά», όταν στην πραγματικότητα τον επικρίνουμε για κάποια λάθος συμπεριφορά ή επιλογή του. Ο σαρκασμός πληγώνει τα παιδιά, γιατί τα κάνει να νιώθουν ντροπή. Το να μειώνουμε ένα παιδί μέσω του σαρκασμού καταστρέφει κάθε δίαυλο επικοινωνίας για έναν εποικοδομητικό διάλογο μαζί του.
Σε όλα τα παραπάνω πρέπει να προστεθεί ότι η αρνητική αντίδραση των παιδιών σε αυτές τις λανθασμένες συμπεριφορές μπορεί να μην συμβεί τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Μπορεί να εκδηλωθεί διαφορετικά και αργότερα, ίσως στην εφηβεία του, οπότε πολλά παιδιά εκδηλώνουν το θυμό και τη δυσαρέσκεια που έχουν συσσωρεύσει απέναντι στους γονείς που τα πλήγωσαν.
Ο τρόπος με τον οποίο προσεγγίζουμε και επικοινωνούμε με τα παιδιά μας έχει μεγάλη επιρροή στη διαμόρφωση του χαρακτήρα τους και στην αξία που προσδίδουν στον εαυτό τους. Όσες φορές επιλύεται με θετικό τρόπο κάθε αρνητική συμπεριφορά τόσες περισσότερες φορές ένα παιδί μαθαίνει πως πρέπει να φέρεται και να εκτιμά τον εαυτό του.
_______________________
Βιβλιογραφικές αναφορές: Bernstein, J. (2015) 10 Days to a Less Defiant Child 2nd Ed., NY: DeCapo Press. Του Jeffrey Bernstein, Ph.D.
Πηγή: psychologytoday.com , omorfizoi.gr
