Μία εβδομάδα μετά το κλείσιμο των σχολείων, ο φυσικός Μανόλης Κουσλόγλου σκέφτηκε έναν τρόπο για να υποστηρίξει τους συναδέλφους του που δεν γνώριζαν νέες τεχνολογίες, με την εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Κατέληξε να «τρέχει» μία ομάδα 25.000 εκπαιδευτικών, που διψούσαν για βοήθεια.
Ο Μανόλης Κουσλόγλου σε μάθημα του «πανεπιστημίου παιδιών» του Δήμου Καβάλας.
Ο Μανώλης Κουσλόγλου δεν έχει μάθει να κάθεται. «Δεν μπορώ καθόλου, δεν αντέχω να κάθομαι και γι’ αυτό φτιάχνω πράγματα· μια φορά είχα βγει πρόεδρος σε σύλλογο επειδή καθόμουν δυο μέρες και δεν άντεχα, μία άλλη φορά έφτιαξα ιστοσελίδα».
Όταν ξεκίνησε η καραντίνα και το σχολείο του έκλεισε, άντεξε λιγότερο από μία εβδομάδα. «Έφερα στο νου τον σύλλογο του δικού μου σχολείου. Σκέφτηκα ότι υπάρχουν άνθρωποι που δεν είναι εξοικειωμένοι με τις νέες τεχνολογίες, ότι όλοι αυτοί οι συνάδελφοί μου δεν είχαν κάνει ποτέ εξ αποστάσεως επιμόρφωση, κι έβαλα τον εαυτό μου στη θέση τους, πόση αγωνία και άγχος θα είχα να το εφαρμόσω. Και ξέρετε, σε τέτοιες δύσκολες στιγμές η αγωνία μετατρέπεται πολύ εύκολα σε άρνηση, ψάχνεις δικαιολογίες για να μην εφαρμόσεις κάτι. Φαντάστηκα λοιπόν ότι αυτό θα συμβαίνει σε όλους τους συλλόγους, όχι μόνο στον δικό μας, δεν είμαστε διαφορετικοί, με αυτό το σκεπτικό θεώρησα ότι θα είναι χρήσιμο να στηρίξουμε, αυτοί που γνωρίζουν, αυτούς που δεν γνωρίζουν. Και θεώρησα επίσης από την 20χρονη εμπειρία μου στην εκπαίδευση ότι δεν θα είχαμε καμία υποστήριξη και μάλλον είχα δίκιο».
Ο κ. Κουσλόγλου είναι καθηγητής Φυσικής στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Ελευθερούπολη Καβάλας και σπούδασε στο ΑΠΘ, όπου έκανε και το μεταπτυχιακό του στην Ηλεκτρονική Φυσική. Στην αρχή εργάστηκε στον ιδιωτικό τομέα ως μηχανικός ανάπτυξης τηλεπικοινωνιακού λογισμικού σε διεθνή εταιρεία, κι έπειτα στράφηκε στην εκπαίδευση. Από το 2002 είναι επιμορφωτής ενηλίκων και από το 2018 υποδιευθυντής στο 3ο Γυμνάσιο Καβάλας. Στα χόμπι του, εκτός από τα πειράματα φυσικής, περιλαμβάνεται και ο τζουράς του.
Η πιο φρέσκια προσθήκη στο βιογραφικό του είναι η δημιουργία στο facebook της ομάδας αλληλο-υποστήριξης εκπαιδευτικών «Εξ Αποστάσεως ΕκπαίδευσηΕξ αποστάσεως εκπαίδευση | Facebook», με 27.000 μέλη.
Πειραματισμοί στο εργαστήριο του σχολείου. Οι δύσκολες πρώτες μέρες
IS: Ξεκινά η καραντίνα. Πώς βρίσκει τους εκπαιδευτικούς;
Ανέτοιμους! Eίχε ξεκινήσει ήδη μία αναστάτωση, γιατί είχαν κλείσει τα σχολεία σε κάποιες άλλες χώρες κι είχαμε αρχίσει να φοβόμαστε για την υγεία μας λίγο, γιατί ο μέσος όρος ηλικίας των εκπαιδευτικών στις πόλεις είναι 55 χρονών.
Τότε λοιπόν κλείνουν και τα δικά μας σχολεία, και οι εκπαιδευτικοί καλείστε να δείτε τον ρόλο σας αλλιώς. Έχετε βοήθεια από το κράτος;
Για αρκετό καιρό δεν είχαμε το παραμικρό, δεν μπορώ να σκεφτώ αυτή τη στιγμή κάποια στήριξη που είχαμε από το υπουργείο σε κάποιο θέμα. Οι ηλεκτρονικές πλατφόρμες δεν μπορούσαν να σηκώσουν το βάρος και το γνωρίζουν αυτό και οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί. Οι γονείς δεν μπορούσαν καν να εγγράψουν τα παιδιά τους στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο, ήταν αδύνατον, κάποιοι χρειάστηκαν μέχρι και δέκα μέρες προσπαθειών. Οι εκπαιδευτικοί δεν μπορούσαμε να ανεβάσουμε υλικό, ήταν αδύνατον οι υποδομές να στηρίξουν αυτήν την προσπάθεια.
Ήταν εξοικειωμένοι οι εκπαιδευτικοί με τις νέες τεχνολογίες;
Θα έλεγα ότι το επίπεδο ήταν μέτριο, αλλά υπήρχε ένα πυρήνας εκπαιδευτικών που ήταν πολύ εξοικειωμένοι, και αυτοί λειτούργησαν αργότερα ως πολλαπλασιαστές. Το μόνο θετικό της υπόθεσης είναι ότι πολλοί εκπαιδευτικοί είχαν παρακολουθήσει ήδη πάρα πολλά σεμινάρια, ημερίδες ή μεταπτυχιακά εξ αποστάσεως και είχαν τουλάχιστον αποκτήσει την εμπειρία του επιμορφούμενου εξ αποστάσεως, είχαν δηλαδή βιωματικά ζήσει την κατάσταση του να διδάσκεσαι από απόσταση. Αλλά δεν είχαν καμία εμπειρία στη συντριπτική πλειοψηφία στη διδασκαλία εξ αποστάσεως, κάτι που ήταν πρωτόγνωρο για όλον τον κόσμο, όχι μόνο για την Ελλάδα.
Τους πήρε κανένας από το χέρι να τους πει «να τα βηματάκια, αυτά θα κάνεις»;
Συντονισμένα από όσο γνωρίζω όχι. Από το χέρι τους εκπαιδευτικούς δεν τους πήρε κανείς, λειτούργησαν μόνοι τους σε γενικές γραμμές.
Είχα ακούσει πως έγιναν κάποια σεμινάρια.
Στην αρχή όταν ξεκινήσαμε δεν είχαμε κανένα είδος επιμόρφωσης, το μόνο ήταν ότι, επειδή υπήρχαν κάποια μεταπτυχιακά είτε του Ανοικτού Πανεπιστημίου είτε του Πανεπιστημίου της Κρήτης, ή κάποια μεταπτυχιακά πάνω στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση και άρα υπήρχαν ακαδημαϊκοί που γνώριζαν το αντικείμενο, οργάνωσαν απευθείας κάποιες ομιλίες, όπου δώσανε κάποιες κατευθύνσεις πάνω στη φιλοσοφία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Αυτά βέβαια ήταν 2-3 σεμινάρια, όχι πολλά, αλλά τα παρακολουθούσαν δεκάδες χιλιάδες, γιατί οι εκπαιδευτικοί ήταν διψασμένοι και είχαν την αγωνία τους αυτή, τι θα κάνουν – ήταν σε απόγνωση.
Αλλά τα σεμινάρια έδιναν θεωρητικές κατευθύνσεις. Οι εκπαιδευτικοί το πρώτο διάστημα δεν γνώριζαν τα βασικά πράγματα, εμείς όταν ξεκίνησε η καραντίνα αρχίσαμε να μαθαίνουμε τα λογισμικά, δηλαδή ενώ εκείνη τη στιγμή ψάχνεις να βρεις ποιο κουμπί να πατήσεις για να ανεβάσεις ένα αρχείο, σου μιλούσαν για τις θεωρίες της εκπαίδευσης και πώς εφαρμόζονται εξ αποστάσεως ή δια ζώσης οι εκπαιδευτικές προσεγγίσεις, οι οποίες είναι εξαιρετικά χρήσιμες, απλά εκείνη τη στιγμή οι εκπαιδευτικοί …αγωνιούσε ο συνάδελφος για το πώς θα ανεβάσει ένα αρχείο ή πώς θα καλέσει τον μαθητή να μπει ή πώς θα του στείλει μήνυμα. Είχαμε πολύ βασικές ανάγκες εκείνη την πρώτη περίοδο.
Μία από τις δύο πλατφόρμες ασύγχρονης εκπαίδευσης, τη χρήση των οποίων συνέστησε το υπουργείο Παιδείας, η e-me.
Το υπουργείο τελικά οργάνωσε επίσημα κάτι;
Ανακοινώθηκαν νωρίς σχετικά κάποια σεμινάρια, και τελικά είπαν θα τα κάνουμε μετά το Πάσχα – και γι αυτό χαριτολογώντας και ειρωνικά ονομάστηκαν «σεμινάρια κατόπιν εορτής». Αυτά τελικά ήταν διάρκειας 15 ωρών όλο κι όλο και πάλι έδιναν πιο πολύ θεωρητικές κατευθύνσεις. Το περιεχόμενο ήταν πολύ καλό αλλά οι εκπαιδευτικοί τα παρακολούθησαν όταν η γιορτή τέλειωνε πια. Δηλαδή να καταλάβετε όταν οργανώθηκαν είχε ανακοινωθεί ήδη το άνοιγμα των σχολείων. Ε, τώρα…
Τα όργανά σας δεν μετέφεραν αυτά τα προβλήματα κάπου;
Άκουγα πολλές δηλώσεις γενικά, αλλά πράξη δεν βλέπαμε. Τώρα για τα όργανα το τι κάνανε δεν γνωρίζω προσωπικά, εγώ ήμουν κλεισμένος στην ομάδα, παρακολουθούσα τι συμβαίνει μέσα εκεί. Τα όργανα από ό,τι ξέρω ασχολούνται με άλλα θέματα και όχι αυτά. Άλλωστε να μην ξεχνάμε, αν αναφέρεστε σε συνδικαλιστικά όργανα, ότι τον πρώτο καιρό υπήρχε και αρκετά μεγάλη αντίδραση έναντι της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Αυτοί που αντιδρούσαν είχαν δυνατή φωνή, τέθηκαν πολλά ζητήματα, ακόμα και πάνω στο μέλλον της εκπαίδευσης, ότι χάνεται η προσωπική επαφή, ότι γίνεται πολύ μηχανιστική κλπ. Άρα αντί να ζητήσουμε βοήθεια κατά κάποιον τρόπο να το εφαρμόσουμε, μάλλον θα έλεγα ότι καταρχήν υπήρχε μία αντίδραση κατά της εξ αποστάσεως και της εφαρμογής της, από κάποιους συναδέλφους.
Επίσης, τον πρώτο καιρό δεν υπήρχε σαφής κατεύθυνση για το ποια πλατφόρμα έπρεπε να χρησιμοποιήσουμε, το e-class η-τάξη, το e-me, Ψηφιακή Εκπαιδευτική Πλατφόρμα e-me κλπ., άρχισαν οι εκπαιδευτικοί να ψάχνουν από μόνοι τους τι θα μπορούσαν να κάνουν. Με αποτέλεσμα να μαθαίνουν το messenger, το viber, το zoom, άνοιξαν το skype, έψαχναν δηλαδή ό,τι είχαν εύκαιρο εκείνη τη στιγμή με αποτέλεσμα να πελαγώσουν, γιατί μάθαιναν ταυτόχρονα πολλά πράγματα, πολλοί από αυτούς είπαμε δεν ήταν και πολύ εξοικειωμένοι. Όταν δόθηκε η κατεύθυνση για e-class και e-me, τότε τα πράγματα πήρανε τον δρόμο τους, κυκλοφόρησαν βιντεάκια και τα παρακολούθησαν οι εκπαιδευτικοί και μπορώ να πω ότι το πράγμα κύλησε πολύ πιο γρήγορα πια.
Πoιος τα κυκλοφόρησε αυτά τα βιντεάκια;
Εκπαιδευτικοί (γέλια). Κάποιοι που γνώριζαν έφτιαξαν κάποια βιντεάκια στο YouTube ή κάποια tutorials για τους εκπαιδευτικούς, 5λεπτα, 10λεπτα, 15λεπτα και τα παρακολουθούσε ο εκπαιδευτικός και μάθαινε τις λειτουργίες των πλατφορμών. Επίσης το υπουργείο έκανε κάτι καλό, ζήτησε να συσταθούν ομάδες υποστήριξης σε κάθε σχολείο, βέβαια εντάξει πάλι οι εκπαιδευτικοί την κάνανε τη δουλειά, αλλά είχαν αποτέλεσμα κάθε σχολείο να έχει από 2-3 εκπαιδευτικούς σε μία ομάδα υποστήριξης που έρχονταν σε επικοινωνία με τους άλλους και τους υποστήριζαν σε θέματα τεχνικά κλπ.
Ενα από τα εκατοντάδες tutorials που κυκλοφόρησαν από εκπαιδευτικούς τις ημέρες της καραντίνας. Η ομάδα γεννιέται
Ξεκινάτε λοιπόν κι εσείς με τη σειρά σας, να βάλετε το λιθαράκι σας βοηθώντας τους συναδέλφους.
Ο μόνος τρόπος που μου ήρθε κατευθείαν στο μυαλό ήταν μια ομάδα στο facebook, τι πιο απλό; Έτσι λοιπόν στις 18 Μαρτίου στις 4 το απόγευμα, έστειλα γύρω στις 300 προσκλήσεις σε φίλους, συναδέλφους που θεώρησα ότι θα τους φαινόταν χρήσιμο. Περίμενα ότι θα απαντήσουν οι μισοί, θα μαζευτεί μία ομάδα 200-300 άτομα και θα συνεχίσουμε έτσι, τουλάχιστον να δημιουργηθεί ένας πυρήνας να τους στηρίζω να με στηρίζουν κλπ. Να μην τα πολυλογώ, μέχρι το βράδυ ήταν 2.000 οι εγγραφές. Γιατί; Δεν ξέρω ακριβώς, αλλά νομίζω επειδή ανάμεσα στους φίλους μου ήταν άνθρωποι που ήταν χρόνια επιμορφωτές ενηλίκων, έχουν αγάπη για το αντικείμενο, φαντάζομαι ότι είχαν την ίδια λογική με μένα ότι πρέπει να στηρίξουμε κάποιους ανθρώπους. Αν καλέσει από 100 ο καθένας καταλαβαίνετε, είχαμε μια εκθετική αύξηση της ομάδας χάρη στο αίσθημα αυτό της αλληλεγγύης που είχαν πολλοί από τους συναδέλφους μου. Το ίδιο βράδυ με μία νηπιαγωγό, την Έφη Μπακή –την οποία δεν κατάλαβα αν της έκανα εγώ πρόταση ή αν μου έκανε εκείνη, έγιναν όλα πολύ γρήγορα– έγινε κι εκείνη συντονίστρια, ανέλαβε να βοηθήσει και την είχα στο πλευρό μου, για τους επόμενους 2,5 μήνες.
Έτσι ξεκινήσαμε. Η ομάδα από 2.500 έγινε 5.000 και σε έναν μήνα ήμασταν 25.000. Χωρίς, υπόψιν, να το διαφημίσουμε πουθενά, ήταν αποκλειστικά από στόμα σε στόμα κι ο λόγος ήταν ένας, ότι ήταν αδύνατο δύο άνθρωποι να διαχειριστούν προσωπικά αυτήν την κατάσταση, προκειμένου να μην μας ξεφύγει ο έλεγχος κρατήσαμε χαμηλούς τόνους στην ομάδα, για να μην πάμε στους 40 ή 50 χιλιάδες γιατί υπήρχε περίπτωση να χαλάσει το πράγμα εντελώς.
Είχατε και συναδέλφους από ιδιωτικά;
Είχε και ιδιωτικά, αν και δεν ρωτούσαμε από πού είναι ο καθένας, και πάρα πολλοί συνάδελφοι από φροντιστήρια, προϊστάμενοι εκπαίδευσης, περιφέρειες, οι επίσημες δευτεροβάθμιες εκπαιδεύσεις, σχολεία, τα πάντα.
Τι συζητούσατε στην αρχή;
Ξεκινήσαμε τις πρώτες μέρες θα λέγαμε με ψυχανάλυση, με ψυχολογική στήριξη! Γιατί τον πρώτο καιρό δεν λειτουργούσαν οι πλατφόρμες, ήταν αδύνατο να ανεβάσεις υλικό, οι γονείς αδύνατο να εγγραφούν. Όταν ένας γονιός δεν μπορεί να συμπληρώσει τρία πεδία για να γράψει το παιδί του, σκεφτείτε πόσος κόπος χρειαζόταν από τους εκπαιδευτικούς να ανεβάσουν υλικό και βίντεο! Άρα τον πρώτο καιρό ξεκινήσαμε με κραυγές αγωνίας, 3 η ώρα και 4 τα ξημερώματα, «δεν μπορώ να ανεβάσω υλικό, τι να κάνω»; Μπαίναμε και οι υπόλοιποι, «κι εμείς δεν μπορούμε», κάναμε τη δουλειά μας αργά αργά αλλά όμως ξέραμε ποια είναι η κατάσταση και δεν τρελαινόμασταν, δεν αγχωνόμασταν τόσο πολύ πια, ξέραμε ότι και άλλοι τραβάνε τα ίδια και κατά κάποιο τρόπο μπορούσαμε να λειτουργήσουμε πιο εύκολα, ήξερες ότι και στη 1 και στις 2 τα ξημερώματα είχες μερικούς χιλιάδες δίπλα σου και έλεγες ακόμα και αν δεν τα καταφέρω θα ρωτήσω κάποιον και θα μου δώσει μια συμβουλή. Έτσι ξεκινήσαμε.
Προ κορονοϊού, στη διάρκεια βιωματικού εργαστηρίου για χρήση κινητών/tablets στη διδασκαλία Φυσικών Επιστημών, οι εκπαιδευτικοί ενθουσιάστηκαν κι απορροφήθηκαν τόσο, που ο επιμορφωτής τους κ. Κουσλόγλου απαθανάτισε «ανενόχλητος» το συμβάν με μία σέλφι.
Ταυτόχρονα ξεκίνησαν οι αντιδράσεις, αρκετά έντονες θα λέγαμε, και η κριτική στάση, που ήταν θετική, εναντίον της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, σε θέματα θεωρητικά, φιλοσοφικά, υπαρξιακά, τα συζητούσαμε όλα αυτά.
Πάντως ακόμα και αυτοί που αντιδρούσαν, συμμετείχαν στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση.
Ναι, ελάχιστοι ήταν αυτοί που δεν την εφάρμοζαν. Ήταν μετρημένοι στα δάχτυλα.
Ποιοι ήταν συγκεκριμένα οι λόγοι που αντιδρούσαν;
Καταρχάς ένας ήταν τα προσωπικά δεδομένα. Πολλοί ανησύχησαν για το γεγονός ότι μια ξένη εταιρεία ανέλαβε την τηλεκπαίδευση (η Cisco συγκεκριμένα) κι αναρωτήθηκαν αν θα μπορούσε την ώρα που γίνεται το μάθημα να βιντεοσκοπηθεί, να διατηρείται κάποιο αρχείο. Ακόμα σκεφτόμασταν όλοι ότι τα πρόσωπα των παιδιών έμπαιναν σε ξένα σπίτια που δεν γνωρίζουμε τους ανθρώπους, βέβαια έχουμε εμπιστοσύνη στους γονείς αλλά οπωσδήποτε συμβαίνουν πολλά. Επίσης η αλήθεια είναι ότι μεγάλο μέρος των εκπαιδευτικών έχει τη νοοτροπία πως όταν κάνουμε μάθημα στην αίθουσα θέλουμε να είμαστε εμείς και οι μαθητές. Αυτό διαταράχθηκε βίαια, ξαφνικά κλήθηκαν οι εκπαιδευτικοί που ήταν μαθημένοι επί δεκαετίες έτσι, να βάλουν μέσα στην τάξη τους γονείς, παππούδες, γιαγιάδες… κάποιοι έλεγαν με παρακολουθεί ο προϊστάμενος, κάποιοι έθεσαν θέματα αξιολόγησης, μπορεί σου λέει να με παρακολουθεί εμένα ο διευθυντής να δει πώς κάνω το μάθημα.
Yπήρχαν οπωσδήποτε και αντιδράσεις κομματικού περιεχομένου, ότι αφού το κάνει αυτή η κυβέρνηση εμείς αντιδρούμε περισσότερο από ό,τι αν το έκανε η δική μας. Κάτι για το οποίο δεν κατηγορώ ανθρώπους που είναι στην αντιπολίτευση, γιατί είμαι βέβαιος ότι πάλι το ίδιο θα συνέβαινε αν ήταν κυβέρνηση, από την αντίθετη πλευρά. Θεωρώ όμως ότι αυτό έγινε σε πολύ μικρό βαθμό. Υπήρχαν συνδικαλιστές που το έκαναν αυτό, αλλά και πολλοί που στήριξαν ανεξαρτήτως τοποθέτησης όλη αυτή την προσπάθεια, που με την κριτική τους βοήθησαν να βελτιωθεί όλη αυτή η κατάσταση.
Μετά υποχώρησαν οι αντιδράσεις;
Συνεχίστηκαν κατά κάποιον τρόπο αλλά η ομάδα είχε φτιαχτεί για να υποστηρίξει τους συναδέλφους στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση, όχι να την αρνηθεί, λεγόταν «Εξ αποστάσεως εκπαίδευση», δεν λεγόταν «Λέμε όχι στην εξ αποστάσεως». Κάποιοι το ανακάτεψαν αυτό, δεν γίνονταν έτσι τα πράγματα.
Πάντως αυτοί δεν ήταν η πλειοψηφία. Με την Έφη Μπακή, που ήμασταν συνδιαχειριστές της ομάδας, κάποια στιγμή είπαμε: «Είναι σαν να είμαστε σε ένα ποδοσφαιρικό γήπεδο που έχει μέσα 27.000 κόσμο κι εμείς οι δύο πρέπει το φυλάμε». Θα τα καταφέρναμε μόνοι μας; Όχι. Αν οι 27.000 δεν είχαν μια θετική αντιμετώπιση και ένα ήθος, μία συμπεριφορά, δεν θα καταφέρναμε απολύτως τίποτα. Προφανώς η συντριπτική τους πλειοψηφία είχε κάποιο επίπεδο, για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε. Θα μπορούσα τώρα εγώ να πάω στην Τούμπα ή στη Θύρα 4 και να παριστάνω τον καλό; Θα με τρώγαν ζωντανό. Άρα υπήρχαν άνθρωποι που αποδέχονταν όλο αυτό, είχαμε θετικό τρόπο σκέψης… Πάρα πολύ το ήθελαν, δάσκαλοι, νηπιαγωγοί, ειδικά οι δεύτεροι βρέθηκαν σε πάρα πολύ δύσκολη θέση γιατί δεν ήξεραν πώς θα κάνουν εξ αποστάσεως εκπαίδευση, φαινόταν μέσα στην ομάδα η θέληση τους με οποιονδήποτε τρόπο να βοηθήσουν τα παιδιά, με οποιονδήποτε τρόπο. Υπήρχε θετική αύρα στην ομάδα.
Ποια ήταν τα βασικά θέματα που απασχόλησαν την ομάδα;
Από την 3η-4η μέρα άρχισαν να ρωτάνε πάνω σε τεχνικά θέματα, εκεί ήταν ο πυρήνας, πώς κατεβάζουμε, πώς φτιάχνουμε βίντεο, πώς χρησιμοποιούμε το e-class, τι λειτουργίες έχει. Γι’ αυτό φτιάχτηκε άλλωστε η ομάδα.
Καταλήξαμε να ανεβάζουμε πια ψηφιακό υλικό και προτάσεις για αξιοποίηση λογισμικού. Ήταν προφανές ότι οι λίγοι εκατοντάδες ή χιλιάδες που γνώριζαν νέες τεχνολογίες είχαν γίνει πια πολλές εκατοντάδες και πολλές χιλιάδες. Και πια με τις γνώσεις που είχαν αποκτήσει οι ίδιοι που ρωτούσαν, υποστήριζαν πια άλλους ή ανέβαζαν ψηφιακό έτοιμο υλικό που είχαν φτιάξει μόνοι τους. Αυτό ήταν το επιστέγασμα της προσπάθειας. Όταν ανεβάζεις ένα ωραίο βίντεο που έχεις φτιάξει για την τάξη και λες «πάρτε το ελεύθερα παιδιά», τους δίνεις υλικό να το ανεβάσουν και στη δική τους τάξη για παράδειγμα.
Ήταν πολύ χρήσιμη αυτή η υποστήριξη, ενδεικτικά ρώτησα μια φορά πώς να κάνω καταγραφή οθόνης και μου απάντησαν 125 συνάδελφοι. Ακόμα και σήμερα, που είναι ανοικτά τα σχολεία και δεν έχουμε εξ αποστάσεως, ρώτησε κάποιος κάτι για ένα εργαλείο και του απάντησαν 30! Που η ομάδα υπολειτουργεί, δεν έχουμε τόσο μεγάλες ανάγκες πια. «Οι εκπαιδευτικοί έκαναν μεγάλες υπερβάσεις»
Είχατε ξαναδεί αυτό το επίπεδο συνεργασίας και αλληλεγγύης;
Θα το θεωρούσα ρητορική ερώτηση αυτό! Σε επίπεδο συλλόγου διδασκόντων η εμπειρία μου είναι κακή σε θέματα συνεργασίας. Βέβαια πρέπει να πω ότι δεν υπάρχει παρθενογένεση, για να γίνει αυτό μεταξύ 25.000 εκπαιδευτικών θα πει ότι κάτι προϋπήρχε. Και πράγματι, τα τελευταία χρόνια πολλά σεμινάρια και ημερίδες που διοργανώνονταν ήταν σε εθελοντική βάση, με εθελοντές εκπαιδευτικούς και εθελοντές επιμορφωτές χωρίς κίνητρα, άρα υπήρχε μια μαγιά καλή για τη συνεργασία. Και τελικά αποδείχτηκε ότι, ίσως να το γενικεύσω, ως λαός στα δύσκολα συμβαίνει κάτι περίεργο και ενωνόμαστε και συνεργαζόμαστε. Έτσι τουλάχιστον το αντιλήφθηκα εγώ, μόλις δυσκολεύτηκαν όλοι, ενώθηκαν όλοι.
Δεν έκαναν όλοι οι εκπαιδευτικοί την ίδια προσπάθεια.
Μην ξεχνάτε ότι τον πρώτο καιρό το θεωρούσαμε κάτι που είναι παροδικό, δηλαδή να κάνουμε κάτι, μία-δύο εβδομάδες ή τρεις, λίγο να κρατήσουμε τα παιδιά σε εγρήγορση και ξαναγυρνάμε στα σχολεία. Αργήσαμε να αντιληφθούμε ότι ενδέχεται να αποτελέσει και μία ημιμόνιμη κατάσταση στο μέλλον και άρα πρέπει να ασχοληθούμε πιο σοβαρά με την εξ αποστάσεως. Και αυτό είναι αποτρεπτικός παράγοντας, όταν κάποιος ξέρει ότι θα κάνει κάτι για λίγο και θα το σταματήσει…
Σε πολλά σχολεία τις πρώτες δύο εβδομάδες δεν έστειλαν ούτε ένα email.
Ούτε κι εγώ έστειλα. Για 2-3 εβδομάδες το σύνολο των εκπαιδευτικών ήμασταν εξαφανισμένοι από προσώπου γης. Το τι δουλειά έπεφτε εκείνες τις ημέρες δεν περιγράφεται. Η πολλή δουλειά έπεσε τις εβδομάδες που ήμασταν εξαφανισμένοι από τους γονείς και τους μαθητές.
Εμείς οι γονείς δεν το ξέραμε αυτό.
Επειδή παρακολουθούσα στην ομάδα σας λέω ότι τα ξημεροβραδιάσματα έγιναν τις τρεις εβδομάδες που ήμασταν εξαφανισμένοι. Τότε μαθαίναμε, για να ξεκινήσουμε να παράγουμε κάποιο στοιχειώδες διδακτικό έργο. 18 Μαρτίου ξεκινήσαμε, στις 19 ήδη γινόταν χαμός από ερωτήσεις, αλλά το πρώτο έργο ως ολοκληρωμένο μάθημα σίγουρα πήγε άλλες δύο εβδομάδες πίσω. Κι εγώ ανέβασα υλικό μετά από δύο εβδομάδες. Ντρέπεται ο άλλος, μην κάνει και καμία βλακεία… Στο Λύκειο από ό,τι ξέρω βέβαια η αντίδραση ήταν πιο γρήγορη. Στους δασκάλους τα πράγματα είναι πολύ πιο σύνθετα, δεν είναι «έχω αυτή την ύλη κάτσε να την παραδώσω», είναι πολλοί παιδαγωγικοί παράγοντες.
Στιγμιότυπο από επιμόρφωση δασκάλων σε πειράματα Φυσικών Επιστημών.
Σας άλλαξε τη γνώμη για τους συναδέλφους η εμπειρία;
Η αλήθεια είναι πως όχι, να σας πω γιατί. Η βασική μου άποψη για τους εκπαιδευτικούς άλλαξε όταν ξέφυγα από το τι κάνω εγώ, ποιες είναι οι δυνατότητες μου, τι κάνω όλα αυτά τα χρόνια, πόσο έχω επιμορφωθεί και όλα αυτά, όταν έγινα υποδιευθυντής, που έπρεπε κατά κάποιο τρόπο να διαχειρίζομαι συναδέλφους, ήρθα κοντά τους και προσπάθησα να καταλάβω πώς νιώθουν εκείνοι. Διαπίστωσα λοιπόν ότι πάντα υπάρχει η πολύ θετική πλευρά ενός ανθρώπου, η παραγωγική, υπάρχουν ικανότητες, και δεξιότητες, που απλά ίσως ο ίδιος δεν έχει κίνητρο να τις καλλιεργήσει. Αυτό που έγινε στη συνεργασία δεν το περίμενα, αλλά δεν μου προκάλεσε και τρομερή εντύπωση, θεώρησα ότι αποφάσισαν οι εκπαιδευτικοί να βγάλουν την καλή πλευρά τους.
Τι τους εμπόδιζε υπό φυσιολογικές συνθήκες;
Θεωρώ ότι γενικά οι εκπαιδευτικοί είναι άνθρωποι που μπορεί να νιώθουν ότι προσφέρουν ένα σπουδαίο έργο, αλλά νιώθουν ταυτόχρονα πιστεύω ότι δεν έχουν την αντιμετώπιση που τους αξίζει. Με αποτέλεσμα να ίσως να έχουν πολλές δυνατότητες που δεν τις καλλιεργούν και φροντίζουν. Πολύ περισσότερο όταν κατά κάποιον τρόπο… στον δημόσιο τομέα γενικά δεν υπάρχει μία επιβράβευση, η μόνη είναι τα παιδιά, όμως τα παιδιά τα κερδίζεις και με άλλους τρόπους δεν χρειάζεται να ξέρεις νέες τεχνολογίες, μπορείς να είσαι κοντά τους κλπ. Δεν ξέρω τι τους εμπόδιζε, ίσως η καθημερινότητα, η ρουτίνα; Υπάρχουν βέβαια και πολλοί που έτσι κι αλλιώς τα έκαναν αυτά τα πράγματα μια ζωή. Και όσο περνάει ο καιρός γίνονται όλο και περισσότεροι, είναι χιλιάδες πια, παλιότερα δεν ήταν έτσι.
Μου έχετε πει ότι το μεγαλύτερο κέρδος των εκπαιδευτικών από την ομάδα ήταν η αυτοπεποίθηση.
Όταν ένας ενήλικας μπορεί να καταφέρει πράγματα που δεν το περίμενε αρχίζει και πιστεύει περισσότερο στις δυνατότητές του και αποκτά αυτοπεποίθηση, να γίνει καλύτερος, να πατήσει στις δυνάμεις του και να προχωρήσει. Κάποιος που είναι ανασφαλής δεν μπορεί να προκόψει. Νομίζω πως αυτό που πέτυχαν οι εκπαιδευτικοί είναι να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση ώστε να βελτιωθούν και σε άλλους τομείς. Υπάρχουν παιδαγωγικά θέματα στα οποία μπορούμε όλοι να βελτιωθούμε, είναι άπειρες οι δυνατότητες της παιδαγωγικής επιστήμης, σε θέματα συνεργασίας, σε ευρωπαϊκά προγράμματα ή περιβαλλοντικά. Αφού δημιουργήθηκε τέτοια κουλτούρα μπορούν να την καλλιεργήσουν, να συνεργαστούν με άλλους ανθρώπους.
Το περιγράφετε σαν να άναψε μια φλόγα μέσα τους.
Αυτό θα φανεί στην πορεία. Αυτό που με προβληματίζει είναι ότι διάρκεσε λίγο, δύο μήνες, και τώρα θα επιστρέψουμε στα σχολεία, άραγε θα μείνει αυτή η φλόγα; Θα σβήσει ή πρέπει να τη φροντίσουμε και να τη φουντώσουμε ώστε να συνεχίσει; Θα μπορέσουμε να τη διατηρήσουμε αναμμένη με την καινούρια χρονιά;
Υπερβάσεις έκαναν οι εκπαιδευτικοί;
Θα έχω να το λέω αυτό, έκαναν τρεις μεγάλες υπερβάσεις: πρώτον ότι συνεργάστηκαν με πάρα πολλούς, κάτι στο οποίο οι περισσότεροι δεν είναι συνηθισμένοι. Η δεύτερη για πολλούς είναι ότι χρησιμοποίησαν στην πράξη και εντατικά τις νέες τεχνολογίες, και η τρίτη ότι «άνοιξαν» τις τάξεις τους. Τώρα αυτό δεν ξέρω αν χαροποιεί τους περισσότερους, αλλά έγινε για πρώτη φορά τόσο έντονα. Αυτό ήταν μια τεράστια υπέρβαση, η αλήθεια είναι ότι δεν περίμενα τέτοια συμμετοχή στην τηλεκπαίδευση, περίμενα ότι δεν θα την κάνει κανείς, θα πει «όχι, έχει και γονείς μέσα, δεν την κάνω και τέλος».
Εξηγήστε μου για να καταλάβω, ποιο ακριβώς είναι το άγχος των εκπαιδευτικών με το «άνοιγμα» της τάξης;
Οι λόγοι είναι πολλοί, ένας είναι πως ένας καθηγητής σε δημόσιο σχολείο –ο γενικός μέσος όρος– δεν θεωρεί ότι μπαίνει μέσα στην τάξη απλά για να κάνει μάθημα, νιώθει τον ρόλο του λίγο διαφορετικό, ότι θα μιλήσει με τους μαθητές, θα έρθει και λίγο κοντά, θα πει και καμία κουβέντα, το βλέπει σαν ένα χώρο δικό του ξεχωριστό, στον οποίο θεωρεί ότι δεν χωράνε άλλοι. Η τάξη είναι σαν ένα δεύτερο σπίτι και για τους μαθητές και για τον εκπαιδευτικό, και νιώθει ότι δεν θέλει να έρχονται ξένοι επισκέπτες μέσα.
Ένας δεύτερος παράγοντας είναι ότι ακριβώς επειδή οι γνώσεις που παρέχονται σε δημοτικά μπορούν να δοθούν στα παιδιά από οποιονδήποτε γονέα πλέον, γιατί όλοι οι γονείς είναι σπουδασμένοι άνθρωποι πια, οι γονείς έχοντας αυτή την αίσθηση ότι «τα ξέρουμε αυτά, κι εμείς μπορούμε να τα πούμε στα παιδιά», αλλά μην έχοντας το παιδαγωγικό υπόβαθρο και τις γνώσεις ενός δασκάλου, γενικά ανακατεύονται ίσως περισσότερο από όσο πρέπει στην παιδαγωγική διαδικασία στο διδακτικό κομμάτι. Θεωρούν δηλαδή ότι έχουν πολύ σημαντικό ρόλο στη διαδικασία και θα έλεγα ότι αυτό δημιουργεί αρκετά προβλήματα. Σε αυτό έχουν δίκιο πιο πολύ οι δάσκαλοι και οι νηπιαγωγοί, γιατί το ότι έχεις πέντε γνώσεις δεν σημαίνει ότι ξέρεις και τα παιδαγωγικό θέμα, πώς θα τις μεταδώσεις και πώς θα φερθείς στο παιδί. Αυτό δημιουργεί κάποιους φόβους στους εκπαιδευτικούς και προτιμούν να μην τους βλέπουν οι γονείς. Τώρα από δω και πέρα είπαμε, φοβούνται για τα προσωπικά δεδομένα, ή αξιολόγηση, σου λέει θα με δει ο άλλος θα πει τα λέει καλά ή όχι, μου ξέφυγε εκείνο, είπε κάτι που δεν το ήξερε σωστά, έχουν και αυτόν τον φόβο.
Το 2014 ο κ. Κουσλόγλου διοργάνωσε κοινό μάθημα φυσικής, με πείραμα, μεταξύ 3ου Γυμνασίου Καβάλας και Λυκείου Φρανκφούρτης (τα παιδιά του γερμανικού σχολείου φαίνονται στην τηλεόραση).
Παρεκτροπές είχατε; Είναι δύσκολο να διαχειρίζεται κανείς μια ομάδα με τόσα άτομα.
Είχαμε 25.000 κόσμο που μπορούσε να μπει στις 3 η ώρα τα ξημερώματα και να ανεβάσει για παράδειγμα τον ύμνο της ναζιστικής Γερμανίας, οτιδήποτε, δεν ήξερα. Έπεφτα λοιπόν στο κρεβάτι στη μία, στις δύο με ειδοποιούσε η Έφη να μπω να δω κάτι περίεργο που είχε γράψει κάποιος. Κι έπρεπε εκείνη την ώρα να σκεφτώ με ποιον τρόπο θα διατηρήσω τη συζήτηση σε αξιοπρεπές επίπεδο. Έτσι πήγαινε μέχρι τις 4 η ώρα το πρωί, μέχρι που έπεφταν για ύπνο και μπορούσα να πέσω κι εγώ για ύπνο. Τα πρώτα 50.000 σχόλια που γράφτηκαν πρέπει να τα διάβασα όλα, ασχολιόμουν 18 ώρες τη μέρα. Και η συνδιαχειρίστρια βέβαια ήταν το «μάτι».
Γιατί αφήνατε να ανεβαίνουν όλα τα σχόλια χωρίς να απαιτείται έγκριση;
Διότι ξέρω πως ο άλλος όταν ζητάει βοήθεια τη θέλει τώρα. Έπρεπε εκείνη τη στιγμή να απαντήσουν οι άλλοι.
Πώς τα καταφέρατε να κρατήσετε το επίπεδο ψηλά;
Με ανακοινώσεις! Έβγαζα σχεδόν κάθε μέρα, η σελίδα μπορεί να έχει και 100 ανακοινώσεις: «Συνάδελφοι προχωράμε ομαδικά, δεν συζητάμε κομματικά», κάθε μέρα είχαμε και μία παρέμβαση, μετά από κάθε καυγαδάκι, μετά από κάθε άσχετο, αφού σβήνονταν αυτά τα πράγματα υπήρχε και μία παρέμβαση ηθικοπλαστικού περιεχομένου (γέλια), προσπαθούσα να δώσω το στίγμα μου το προσωπικό το τι ζητούσα μέσα στην ομάδα, σας είπα δεν θα μπορούσα να το κάνω ούτε εγώ ούτε η Έφη από μόνοι μας, το εκτίμησαν και άρχισαν να το ακολουθούν σταδιακά όλο και περισσότεροι στην ομάδα. Οι άλλοι ή αποχώρησαν ή διαγράφηκαν, η πρώτη σελίδα στην ομάδα έχει τον δεκάλογο, υπάρχει κανονισμός που τηρείται αρκετά ευλαβικά. Το ζήτημα της κάμερας στην τάξη
Ποια είναι η γνώμη σας για τις κάμερες και τη συζήτηση που έγινε;
Καταρχήν να σας πω: προσωπικά τα τελευταία πέντε χρόνια κάνω στο σχολείο mobile learning, διδασκαλία με κινητά. Δηλαδή μοιράζεις τάμπλετ ή smartphone στους μαθητές και χρησιμοποιούν τα λογισμικά, την κάμερα, για να κάνουν διάφορες δουλειές. Όταν όμως ανακοινώθηκε από την υπουργό ότι θα γίνεται ζωντανή αναμετάδοση του μαθήματος, την πρώτη μέρα που το άκουσα δεν το πίστευα, έλεγα μάλλον κάνουν πλάκα, δεν πίστευα μάλιστα ότι το βίντεο που κυκλοφόρησε στην ομάδα μας κυκλοφόρησε από την ίδια την υπουργό από προσωπικό της λογαριασμό, ότι δηλαδή το έκανε με υπερηφάνεια αυτό το πράγμα. Επειδή ήμουν πολύ αντίθετος με το θέμα, δεν το πίστευα. Όλοι εμείς που στηρίξαμε την εξ αποστάσεως μόλις το μάθαμε αυτό φοβηθήκαμε ότι θα ήταν η ταφόπλακα της εξ αποστάσεως.
Πώς ήσασταν αντίθετος αφού ήσασταν πρωτοπόρος στη mobile διδασκαλία;
Αυτό ήταν κάτι που ξέφευγε πια, κάνεις τις υπερβάσεις αλλά θέλει και ένα μέτρο, δεν μπορεί ξαφνικά να βάλεις και κάμερα μέσα στην τάξη, αυτό δεν μπορεί να το δεχτεί εκπαιδευτικός. Επίσης από παιδαγωγικής άποψης, ακόμα και η επιμόρφωση που οργάνωσε το ίδιο το υπουργείο μέσω του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου το γράφει ξεκάθαρα, ότι είναι αντιπαιδαγωγικό να μεταφέρεις την πραγματική τάξη στην ψηφιακή. Δεν μεταφέρεις αυτό που συμβαίνει μέσα στην τάξη ζωντανά στην κάμερα, αυτό δεν έχει κανένα παιδαγωγικό περιεχόμενο.
Ο κ. Κουσλόγλου πραγματοποιεί πείραμα στην τάξη.
Ποια είναι η διαφορά αφού κάνετε τηλεκπαίδευση;
Η διαφορά, όπως εξήγησε Το εγχείρημα της Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης και το ζήτημα της μετάδοσης της διδασκαλίας από την τάξη σε πραγματικό χρόνο: [ Live Streaming VS Live Screaming] | esos.gr και ο Πάνος Αναστασιάδης, κορυφαίος ακαδημαϊκός στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση, είναι ότι η τάξη είναι το δεύτερο σπίτι που νιώθουμε ότι το προστατεύουμε. Η κάμερα μπορεί να μην είναι στα παιδιά πάνω, αλλά το μικρόφωνο είναι ανοικτό. Δηλαδή την ώρα που θα μιλήσω εγώ θα πεταχτεί το παιδί που έχει παράλληλη στήριξη, που έχει τον αυτισμό, και θα πετάξει μία βρισιά. Το παιδί που έχει μαθησιακές δυσκολίες και θα πρέπει να το πω πέντε φορές το ίδιο πράγμα για να το καταλάβει, θα ακουστεί κι αυτό. Ο παραβατικός ο μαθητής που εμείς τον τιμωρούμε αλλά θέλουμε να τον προστατεύσουμε από τα μάτια του κόσμου, θα κάνει κι αυτός κάτι. Θέλουμε να το χειριστούμε εμείς και να μην το δουν οι άλλοι από έξω. Δηλαδή σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό προσωπικά και όπως ξέρω πολλοί συνάδελφοι φοβήθηκαν πάρα πολύ για τα τεκταινόμενα εντός της τάξης και πώς θα μεταφερθούν έξω.
Πάντως και στα μαθήματα με τηλεδιάσκεψη άκουγε κανείς τα παιδιά.
Απλά στην τηλεδιάσκεψη έχω κι εγώ κουμπί για τα μικρόφωνα, κάμερες, είναι πλήρως ελεγχόμενη η κατάσταση, το κουμπί το έχω στο χέρι, αν ακούσω κάτι τακ, το πατάω.
Επηρέασε τη λειτουργία της ομάδας η συζήτηση που έγινε εκείνες τις μέρες;
Κόντεψε να καταρρεύσει η ομάδα, όπως και το σύνολο των εκπαιδευτικών ομάδων στο facebook στην Ελλάδα. Για τρεις μέρες περίπου έγινε αυτό, ληφθήκαν μέτρα σκληρά εκ μέρους μου, δηλαδή κάποια μέλη 10-20 μέλη διαγράφηκαν. Δεν γινόταν αλλιώς, γιατί πέραν του ότι υπήρξε πραγματικό πρόβλημα, υπήρχαν και αυτοί που εξαρχής έλεγαν «είμαστε κατά», και μόλις συνέβη αυτό γύρισαν τον κόσμο ανάποδα, βρήκαν ευκαιρία. Και παρ’ όλες τις προσπάθειες, τελικά το πρόβλημα λύθηκε με άλλο τρόπο: ένας συνάδελφος δημιούργησε μια ομάδα «Λέμε ΌΧΙ στις κάμερες», τη διαφήμισα κι εγώ έντονα μέσα στην ομάδα, σαν να τους λέω «παιδιά, από κει». Και θα έλεγα ότι απορρόφησε όλη την αντίδραση και ισορρόπησε λίγο η κατάσταση.
Συγκινητικές στιγμές είχατε στην ομάδα;
Ναι, για παράδειγμα ανέβασε ένας συνάδελφος αναπληρωτής και η γυναίκα του αναπληρώτρια, που σημαίνει άνθρωποι που προσλαμβάνονται και απολύονται κάθε χρόνο, με πέντε παιδιά μέσα στο σπίτι, μια καταχώρηση στην οποία ήταν χαμογελαστοί όλοι, νέο ζευγάρι, και δήλωναν ότι «αύριο θα κάνω εγώ εξ αποστάσεως, θα κάνει η σύζυγος, και έχουμε και τα παιδιά να παρακολουθούν εξ αποστάσεως, έχουμε δύο υπολογιστές κι όμως είμαστε χαμογελαστοί, προσπαθούμε και θα τα καταφέρουμε». Μια οικογένεια επτά ατόμων δηλαδή με δύο υπολογιστές που έπρεπε να παράγουν έργο για τους μαθητές τους και ταυτόχρονα τα παιδιά τους να παρακολουθούν μαθήματα από άλλους. Είχαμε κι αυτά.
Άλλες συγκινητικές στιγμές ήταν όταν τα κατάφερναν εκπαιδευτικοί και ευχαριστούσαν τους άλλους συναδέλφους· δεν ακούς εύκολα τον άλλον να πει ευχαριστώ ρε παιδί μου. Έτσι κλείσαμε και αυτόν τον πρώτο κύκλο της εξ αποστάσεως, με ευχαριστήρια που έβγαιναν μέσα από την καρδιά, έγραφε ο άλλος «ευχαριστώ συνάδελφοι» και έπαιρνε 150 λάικ, αυτό το αίσθημα ότι θέλω να ευχαριστήσω αυτόν που με βοήθησε, δεν το είχα συνηθίσει εγώ για να πω την αλήθεια. Ενώ δεν είμαι υπεύθυνος για όλο αυτό, ένιωθα πολύ μεγάλη ικανοποίηση ότι τέλος πάντων αυτοί οι 2,5 μήνες, αυτά τα 18ωρα μπροστά στον υπολογιστή, είχανε μία ηθική ικανοποίηση. Μαθήματα για το μέλλον
Πώς γίνεται δύο άνθρωποι να καταφέρατε μέσα σε μία εβδομάδα αυτό που δεν κατάφερε ολόκληρος μηχανισμός σε δύο μήνες;
Καταρχάς σίγουρα άλλη ευελιξία έχει ένας τύπος κοινωνικού δικτύου και άλλη το υπουργείο. Εμείς μπορούμε να ανεβάσουμε ανά πάσα στιγμή ό,τι υλικό θέλουμε και να απαντάμε όπως θέλουμε, το υπουργείο είναι μια επίσημη δομή και δεν μπορεί να το κάνει αυτό. Παρόλα αυτά, αυτό που λετε είναι κάτι που το αντιλαμβάνονται όλοι και τους πικραίνει. Δεν μπορεί ένας απλός καθηγητής όπως είμαι εγώ, να ξεκινά μια διαδικασία συναισθανόμενος τι μπορεί να συμβεί και να μην το σκέφτονται πολιτικές ηγεσίες, φορείς κλπ. Αυτό δεν μπορούμε να το πιστέψουμε και δημιουργεί μια καχυποψία όσον αφορά τον τρόπο επιλογής κάποιων ανθρώπων που αναλαμβάνουν ηνία σε διάφορα υπουργεία και για πολλά χρόνια, δεν λέμε για την τωρινή κυβέρνηση. Με ποια κριτήρια αναλαμβάνουν, τι γνώσεις έχουν, τι διάθεση να προσφέρουν κλπ.
Είμαστε πιο έτοιμοι για ένα δεύτερο κλείσιμο των σχολείων;
Οι εκπαιδευτικοί είναι 100% πιο έτοιμοι, αλλά το σημαντικότερο είναι ότι έχουμε λύσει αρκετά τεχνικά θέματα κι έτσι μπορούμε πια να επικεντρωθούμε στην ουσία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (κάτι που δεν είχαμε τον χρόνο να κάνουμε), δηλαδή κυρίως στο παιδαγωγικό κομμάτι και στον τρόπο αξιοποίησης των τεχνικών μέσων για διδακτικούς σκοπούς.
Έχω την αίσθηση πως ένας από τους λόγους επιτυχίας της ομάδας είναι πως είστε άνθρωπος που θέλει να βλέπει πάντα το θετικό, και στους ανθρώπους και στις καταστάσεις.
Ήταν μια πολύ δύσκολη κατάσταση, έπρεπε να βγούμε από αυτήν και το καταφέραμε. Υπάρχει άνθρωπος που θα σκέφτεται αρνητικά και θα προχωράει μπροστά; Δεν το φαντάζομαι.
Πώς θέλετε να κλείσουμε αυτήν την κουβέντα;
Επειδή μου είπατε κάποτε ότι περάσατε αρκετό καιρό θυμωμένη με τους εκπαιδευτικούς, θέλω να πω ότι αυτή είναι η χειρότερη περίοδος για να είναι κανείς θυμωμένος με τους εκπαιδευτικούς. Γιατί έκαναν υπερβάσεις, ο άλλος είναι 60ρης και έκανε πράγματα που δεν έκανε ποτέ στη ζωή του. Δεν είναι κατάλληλος καιρός για να θυμώνεις, τον υπόλοιπο καιρό, ναι (γέλια). Ακόμα και κάποιος που πρόσφερε λίγα ήταν γιατί πριν δεν ήξερε τίποτα απολύτως, αυτοί που πρόσφεραν πολλά ήταν γιατί είχαν ένα υπόβαθρο και μπορούσαν να προσφέρουν πολλά.
—
Πηγή άρθρου: https://insidestory.gr
