Η ντοπαμίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής, ένα χημικό που παίζει σημαντικό ρόλο στις ειδοποιήσεις που στέλνει ο εγκέφαλος στο σώμα. Είναι αρκετά σημαντική για την λειτουργία της κίνησης, για τις γνωστικές λειτουργίες και την αναπαραγωγή. Όταν είναι αρκετά χαμηλή ή αρκετά αυξημένη δημιουργούνται προβλήματα στον οργανισμό.
Ο νευροδιαβιβαστής αυτός εκτινάσσεται την ώρα της αναμονής ενός σημαντικού γεγονότος και παίζει σημαντικό ρόλο στην επιβράβευση καθώς επηρεάζει το σύστημα στον οργανισμό που αφορά τα κίνητρα και τη μνήμη.
Η ντοπαμίνη παίζει ρόλο σε αυτές τις σημαντικές λειτουργίες παρόλο που μόνο ένα μικρό ποσοστό, λιγότερο από 1%, επηρεάζει τους νευρώνες του εγκεφάλου. Στην κατάλληλη ποσότητα αυτός ο νευροδιαβιβαστής είναι κρίσιμος για την εγκεφαλική λειτουργία, αλλά όταν αυτή η ποσότητα μειώνεται δημιουργεί προβλήματα.
Για να κατανοήσει κανείς τις επιδράσεις της χαμηλής ντοπαμίνης, πρώτα πρέπει να εξετάσουμε τα σημάδια και τις επιδράσεις της κατάστασης αυτής. Όπως φαίνεται η έλλειψη της ντοπαμίνης έχει κακή επίδραση στον οργανισμό μας.
Τα συμπτώματα που φέρνει η έλλειψη ντοπαμίνης
Η έλλειψη της ντοπαμίνης μπορεί να σχετίζεται με παθήσεις όπως η σχιζοφρένεια, η νόσος του Πάρκινσον μεταξύ άλλων.
Συνήθως η έλλειψη ντοπαμίνης πάντως οδηγεί σε:
Χρόνιος πόνος στη μέση
Επίμονη δυσκοιλιότητα
Δυσκαταποσία
Διαταραχές ύπνου
Εξάντληση
Προβλήματα συγκέντρωσης
Μειωμένη λίμπιντο
Ψευδαισθήσεις και αυταπάτες
Πνευμονία από εισρόφηση
Κακή διάθεση
Αιτίες χαμηλής ντοπαμίνης
Ένας αριθμός από διάφορους παράγοντες που μπορεί να οφείλονται στην χαμηλή παραγωγή ντοπαμίνης και μπορεί να σχετίζονται με την αϋπνια, την παχυσαρκία, την χρήση ναρκωτικών, τα κορεσμένα λιπαρά και το στρες.
Έλλειψη ύπνου
Πέρα από τον πρωϊνό μας καφέ, η ντοπαμίνη είναι ένας από τους λόγους που μπορεί κανείς να αισθάνεται φρέσκος και σε ετοιμότητα τα περισσότερα πρωινά. Κυρίως ο υποδοχέας D2, αυτός κάνει όλη την δουλειά για να νιώθουμε ξυπνητοί και δεν είναι ένας είναι αρκετοί στον εγκέφαλο για την ακρίβεια. Αυτοί οι υποδοχείς βοηθούν στην καλύτερη λειτουργία της ντοπαμίνης στο σώμα.
Όταν ωστόσο δεν κοιμόμαστε καλά ο αριθμός των υποδοχέων αυτών μειώνεται και αδρανεί σε αρκετά σημεία του εγκεφάλου. Όταν αυτό συμβαίνει, η μεταβίβαση και παραγωγή ντοπαμίνης επηρεάζεται. Στην περίπτωση της ασθένειας του πάρκινσον, η οποία «συγκρατεί» χαμηλά επίπεδα ντοπαμίνης, οι περισσότεροι άνθρωποι νιώθουν έντονη υπνηλία.
Παχυσαρκία
Η παχυσαρκία είναι συνδεδεμένη με μια σειρά από ιατρικές ασθένειες ωστόσο η αλήθεια είναι ότι παίζει μεγάλο ρόλο και στην μείωση της παραγωγής της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο. H πασυχαρκία μπορεί επίσης να μειώσει την παραγωγή των υποδοχέων ντοπαμίνης στον εγκέφαλο. Αυτό είναι προφανές όταν γίνεται η σύγκριση με τον αριθμό των υποδοχέων αυτών στα παχύσαρκα άτομα σε σχέση με άτομα που δεν είναι παχύσαρκα.
Ναρκωτικά
Επίσης, στα πρώτα στάδια χρήσης ναρκωτικών όπως είναι η κοκαΐνη μπορεί να έχει κανείς μια αύξηση της ντοπαμίνης στο σώμα μας. Η κοκαΐνη είναι γνωστό ότι προκαλεί εφορία επειδή ακριβώς αυξάνει τα επίπεδα της ντοπαμίνης στον οργανισμό.
Παρόλα αυτά η μακροχρόνια χρήση αυτών των ναρκωτικών σταδιακά μειώνει την ντοπαμίνη στον οργανισμό και επηρεάζει την παραγωγή της. Όταν υπάρχει αυξημένη στον οργανισμό μετά την χρήση των ναρκωτικών, ο εγκέφαλος επεμβαίνει για να μειώσει τον αριθμό των υποδοχέων της ντοπαμίνης.
Κορεσμένα λιπαρά
Όταν τρώει κανείς τηγανιτές πατάτες, ψωμί με βούτυρο, σοκολάτα και άλλα τέτοια τρόφιμα με κορεσμένα λιπαρά, το εγκέφαλος νιώθει ευχαρίστηση επειδή γεμίζει ντοπαμίνη.
Παρόλα αυτά αυτές οι τροφές παράγουν ευχαρίστηση μόνο για λίγο. Με την πάροδο του χρόνου, μια τέτοια διατροφή, επηρεάζει το κεντρικό νευρικό σύστημα, όπου παράγεται η ντοπαμίνη.
Στρες
Το στρες εξυπηρετεί μόνο συγκεκριμένα πράγματα και ένα από αυτά είναι η διατήρηση της ντοπαμίνης δεν είναι ένα από αυτά. Όταν διαρκώς εκτίθεσαι σε στρεσογόνους παράγοντες όπως οικονομικές δυσκολίες, προβλήματα σχέσεων, στρες στη δουλειά και άλλα αυτό μπορεί να επηρεάζει στην παραγωγή ντοπαμίνης στο σώμα μας. Με τον χρόνο αυτό μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη του νευροδιαβιβαστή στο σώμα.
Μείζων καταθλιπτική διαταχή
Η ανηδονία που φέρνει η κατάθλιψη συνδέεται με χαμηλή ντοπαμίνη στον οργανισμό. Τα κίνητρα, η προσμονή, οι αποφάσεις που πρέπει να λάβει κάποιος επηρεάζονται. Αυτή η αλλαγή συνδέεται με δυσλειτουργίες που συνδέονται με την ντοπαμίνη.
Σχιζοφρένεια
Επίσης στην σχιζοφρένεια, την ψυχική ασθένεια όπου η ερμηνεία της πραγματικότητας είναι διαταραγμένη επίσης συνδέεται με προβλήματα που αφορούν την ντοπαμίνη στον οργανισμό.
Στην σχιζοφρένεια υπάρχουν ψευδαισθήσεις, αυταπάτες και μη φυσιολογικοί βηματισμοί. Τα χαμηλά επίπεδα ντοπαμίνης επίσης συνδέονται με σημάδια όπως η ανηδονία, η ανικανότητα ολοκλήρωσης υποχρεώσεων και έλλειψη κινήτρων σε κοινωνικές διαδράσεις.
Πάρκινσον
Το ίδιο ισχύει και για την διαταραχή του πάρκινσον, που προκαλεί τρέμουλο που ξεκινά συνήθως ανεπαίσθητα προτού γίνεται ορατό και προκαλέσει κινητικά προβλήματα.
Πώς μπορεί κανείς να αυξήσει τα χαμηλά επίπεδα ντοπαμίνης
‘Ασκηση
Το τρέξιμο, το κολύμπι, ο χορός και άλλα είδη άσκησης μπορεί να αυξήσουν τα επίπεδα ντοπαμίνης στο σώμα. Μελέτες έδειξαν ότι στα ζώα συγκεκριμένα σημεία στον εγκέφαλο είναι γεμάτα από ντοπαμίνη την ώρα που ασκούνται.
Τροφή
Οι μπανάνες, το αβοκάντο και οι μπανάνες των Αντιλλών έχει παρατηρηθεί ότι έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ντοπαμίνη. Επίσης, τα μήλα, οι μελιτζάνες, το σπανάκι και οι ντομάτες έχουν επίσης ντοπαμίνη. Οι πρωτεϊνες επίσης βοηθούν στην παραγωγή ντοπαμίνης από τον οργανισμό.
Προβιοτικά
Τα προβιοτικά μπορεί να είναι γνωστά περισσότερο σχετικά με την υγεία του στομάχου ωστόσο μπορεί να είναι αρκετά ωφέλιμα για το μικροβίωμα και την παραγωγή ντοπαμίνης και άλλων νευροδιαβιβαστών.
Μουσική
Δεν είναι 100% βέβαιο πως η μουσική επηρεάζει τον εγκέφαλο αλλά υπάρχει λόγος που κάποια τραγούδια σε κάνουν να νιώθεις ρίγη, μελαγχολία ή όμορφα. Αυτό λογικά συμβαίνει γιατί έχει την δυνατότητα να ερεθίζει τους υποδοχείς ντοπαμίνης στον εγκέφαλο. Αυτό είναι που μας κάνει να νιώθουμε ευχαρίστηση, ενθουσιασμό και μας βοηθά να αυξήσουμε τα επίπεδα ντοπαμίνης.
