Ο Γενικός Πρόξενος της Γαλλίας κ. Jean-Luc Lavaud, εκ μέρους του Υπουργού Εθνικής Παιδείας της Γαλλικής Δημοκρατίας, παρασημοφόρησε την Λαρισαία ομότιμη καθηγήτρια του ΑΠΘ Αναστασία (Σόνια) Ζαμπανιώτου, με το παράσημο του «Ιππότη του Τάγματος των Ακαδημαϊκών Φοινίκων» για την δια βίου της συνεισφορά της στην προώθηση της πανεπιστημιακής Γάλλo-ελληνικής συνεργασίας, της γαλλικής γλώσσας και του πολιτισμού της Γαλλίας, που έγινε στις 13 Δεκεμβρίου 2024, στο Γαλλικό Ινστιτούτο της Θεσσαλονίκης, παρουσία της οικογένειας της, φίλων, συναδέλφων της και ηγεσίας του ΑΠΘ.
Οι Ακαδημαϊκοί Φοίνικες, που ιδρύθηκαν με το αυτοκρατορικό διάταγμα της 18ης Μαρτίου 1808, υπό τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη, είναι, μαζί με τη Λεγεώνα της Τιμής, ένα από τα παλαιότερα γαλλικά παράσημα. Προορίζονται να τιμήσουν στη Γαλλία, αλλά και στο εξωτερικό, με πρόταση του Υπουργού Εξωτερικών, τα πλεονεκτήματα εκείνων που «συμβάλλουν ουσιαστικά στην πνευματική, επιστημονική και καλλιτεχνική προώθηση της Γαλλίας στον κόσμο».
Ο κ. Jean-Luc Lavaud, συνεχάρη την καθ. Αναστασία Ζαμπανιώτου για την προσήλωση και τη δουλειά της, που έσπειρε τους σπόρους και άνοιξε το δρόμο για νέα γνώση, έναν καλύτερο κόσμο και μια ολοένα στενότερη Γάλλο-ελληνική συνεργασία. Επισήμανε ότι, η Αναστασία Ζαμπανιώτου, πολύ μπροστά από την εποχή της, έδειξε έντονο ενδιαφέρον για τα ενεργειακά θέματα, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κυκλική οικονομία, προβάλλοντας τον εαυτό της στο μέλλον χωρίς να χάσει ποτέ το παρόν, και προώθησε την ισότητα των φύλων, μέσω του διαλόγου, της εκπαίδευσης και της έρευνας, ως μία δυναμική ‘πρεσβευτής της ισότητας’.
Η Αναστασία Ζαμπανιώτου, με πτυχίο χημικού μηχανικού του ΑΠΘ, επέλεξε να συνεχίσει τις σπουδές σας στην Ecole Centrale de Paris (ECP). Απέκτησε μεταπτυχιακό και μετά διδακτορικό στα χρόνια 1983-1988, σε συνεργασία με το CNRS. Είναι η πρώτη Ελληνίδα που αποφοίτησε από αυτή την σχολή.
Η ECP ιδρύθηκε το 1829 και είναι μια από τα πιο αναγνωρισμένες σχολές υψηλού κύρους. Με ρίζες στην πλούσια επιχειρηματική παράδοση από την εποχή της βιομηχανικής επανάστασης, η ECP λειτούργησε ως λίκνο για μηχανικούς και στελέχη υψηλού επιπέδου, που συνεχίζουν να αποτελούν σημαντικό μέρος της ηγεσίας της βιομηχανίας στη Γαλλία. Από την ECP αποφοίτησαν μεγάλοι καινοτόμοι μηχανικοί όπως ο Gustave Eiffel, André Michelin, Armand και Robert Peugeot, κλπ. αλλά και προσωπικότητες του καλλιτεχνικού τομέα όπως ο συγγραφέας Boris Vian, ο γλύπτης Gérard Chamayou, κλπ.
Στην αντιφώνηση της η Αναστασία Ζαμπανιώτου ευχαρίστησε τον Γενικό Πρόξενο της Γαλλίας κ. Jean-Luc Lavaud και την Γαλλία για την μεγάλη αυτή διάκριση. Δήλωσε ότι νοιώθει μεγάλη τιμή αλλά και αίσθημα ευθύνης απέναντι στην ιστορία και στις αξίες που ο τίτλος αυτός αντιπροσωπεύει. Τόνισε ότι η Γαλλία είναι η δεύτερη πατρίδα της, η χώρα της καρδιάς της, και η Ecole Centrale des Arts et Manufactures de Paris (ECP) είναι η Alma mater της. Στην Ελλάδα γεννήθηκε και μεγάλωσε, έκανε τις προπτυχιακές μου σπουδές στην Χημική Μηχανική στο ΑΠΘ, αλλά στη Γαλλία άνοιξε τους ορίζοντες μου στον κόσμο και τον πλανήτη, στην επιστημονική καινοτομία και στο πολιτισμό της.
Θεωρεί την Γαλλία πρωτοπόρα στις καινοτόμες ιδέες και στην τεχνολογία, στην επιστήμη και στον πολιτισμό, στην σύζευξη επιστήμης και τέχνης, πρωτοπόρα στην ευαισθητοποίηση για το κλίμα και τον πλανήτη, στις προσπάθειες παγκόσμιας συνεργασίας για την κλιματική κρίση, για την κοινωνική πρόοδο, πρωτοπόρα στα ανθρώπινα δικαιώματα, στην υποστήριξη του πολίτη και της διαφορετικότητας. Tόνισε ότι της χρωστάει πολλά, γιατί οι σχέσεις της μαζί της επηρέασαν πολλούς τομείς της ζωής, τους τομείς των εκπαιδευτικών, ερευνητικών, πολιτιστικών, περιβαλλοντικών, και κοινωνικών δραστηριοτήτων της.
Ανέπτυξε δεσμούς καρδιάς με τη γαλλική γλώσσα και κουλτούρα, από μικρή ηλικία, μαθήτρια γυμνασίου στη Λάρισα, όπου παρακολούθησε μαθήματα γαλλικών στο Γαλλικό Ινστιτούτο. Οι συζητήσεις που είχε με φίλους και συμμαθητές, μέσα στη δικτατορία ως μαθήτρια λυκείου στη Λάρισα, για την δημοκρατία, για τους Έλληνες διανοούμενους και καλλιτέχνες εξόριστους στο Παρίσι, τα διαβάσματα της για Flaubert, Proust, Balzac, Baudelaire, Εμπειρίκο, Jean-Paul Sartre, Simon de Beauvoir, ο γαλλικός κινηματογράφος, έπαιξαν ρόλο στην αγάπη της για την Γαλλία. Επίσης, έδρασε υποσυνείδητα και η σχέση των προπάππων της από την οικογένεια του πατέρα της Ανδρέα Ζαμπανιώτη, με τα κηρύγματα των νέο-διαφωτιστών στη Θεσσαλία που επηρεάστηκαν από τον γαλλικό Διαφωτισμό, με τα ιδεώδη της ελευθερίας, δημοκρατίας, της γαλλικής επανάστασης, που τους ενέπνευσαν.
Η κυρία Ζαμπανιώτου αφιέρωσε το παράσημο στην κόρη της Αίγλη, που ζει στο Λονδίνο και ευχαρίστησε όλες/όλους από Ελλάδα και Γαλλία που την ενέπνευσαν, την βοήθησαν, και συνεργάστηκαν μαζί της.
