Ας εξετάσουμε τώρα τι νομοθέτησε και για την τροφή, επειδή και η τροφή συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στην άριστη παιδεία, όταν παρέχεται με ορθό τρόπο και σε καθορισμένα χρονικά διαστήματα.
Από όλες λοιπόν τις τροφές αποδοκίμαζε όσες προκαλούν φούσκωμα και διαταραχή, ενώ αντιθέτως δοκίμαζε και παρότρυνε να χρησιμοποιούνται όσες αποκαθιστούν τη σωματική ευεξία και περιστέλλουν το στομάχι (δεν προκαλούν φούσκωμα.) Για το λόγο αυτό θεωρούσε ότι και το κεχρί (είδος δημητριακού) είναι κατάλληλο για τροφή. Αποδοκίμαζε επίσης και όλα όσα ήταν ξένα προς τους θεούς, θεωρώντας ότι μας απομακρύνουν από την εξοικείωση με αυτούς. Για άλλον πάλι λόγο, παρήγγελλε να απέχουμε από αυτά που θεωρούμε υπερβολικά ιερά, καθώς, ενώ είναι άξια τιμής, δεν είναι για κοινή και ανθρώπινη χρήση. Επίσης δεν επέτρεπε όσα σχετίζονται με την μαντική και παραινούσε να διαφυλάττονται όσα αφορούν την καθαριότητα της ψυχής, την αγνότητα, τη σωφροσύνη και τη συνήθεια της αρετής.
Απέτρεπε ακόμα όσα διάκεινται δυσμενώς προς την αγνότητα και την καθαρότητα της ψυχής, όπως επίσης και τα όνειρα. Ενώ όμως δημόσια νομοθέτησε τα παραπάνω σχετικά με τη διατροφή, κατ’ ιδίαν για τους πιο θεωρητικούς και μάλιστα τους πιο σημαντικούς από τους φιλοσόφους, αφαίρεσε μια για πάντα τα περιττά και βλαβερά εδέσματα, εισηγούμενος να μην τρώνε ποτέ έμψυχο, ούτε να πίνουν ποτέ κρασί, ούτε να θυσιάζουν ζώα στους θεούς, ούτε καν να τα βλάπτουν, αλλά να τα διασώζουν με μεγάλη επιμέλεια και με την ανάλογη δικαιοσύνη.
Ο ίδιος εξάλλου έζησε με τον ίδιο τρόπο, απέχοντας από τις ζωικές τροφές, προσκυνώντας τους αναίμακτους βωμούς και προτρέποντάς μας να μην σκοτώνουμε τα ζώα που έχουν την ίδια φύση με εμάς. Τα άγρια ζώα μάλλον τα ημέρευε και τα εκπαίδευε με λόγια και έργα, παρά τα έβλαπτε με τιμωρίες. Ακόμη, από το σύνολο των δημόσιων λειτουργών, στους νομοθέτες έδωσε εντολή να απέχουν από τα έμψυχα. Επειδή εκείνοι που επιθυμούσαν να είναι ακριβοδίκαιοι έπρεπε να μην αδικούν καθόλου τα συγγενικά με αυτούς ζώα. Διότι, πώς θα έπειθαν τους υπόλοιπους ανθρώπους ότι πράττουν δίκαια, εάν αυτοί κυριεύονταν από πλεονεξία; Ο λόγος είναι ότι η κοινωνία των ζώων παρουσιάζει κοινά στοιχεία με αυτήν των ανθρώπων. Και αυτό διότι τα ζώα, εξαιτίας της συμμετοχής τους στη ζωή και στα ίδια στοιχεία, και εξαιτίας της σύμμειξης που προκύπτει από τα πιο πάνω, έχουν συνενωθεί μαζί μας σαν σε αδελφότητα.
Σε άλλους ωστόσο επέτρεπε να τρώνε κρέας από κάποια ζώα – σε όσους ο βίος δεν είχε καθαρθεί επαρκώς και δεν ήταν ούτε ιερός ούτε φιλοσοφημένος. Και σε αυτούς όμως καθόριζε κάποιο συγκεκριμένο χρόνο αποχής. Έθεσε επίσης νόμο σε αυτούς να μην τρώνε καρδιά, ούτε μυαλά, και μάλιστα να απέχουν όλοι οι Πυθαγόρειοι από αυτά, επειδή αποτελούν κέντρα ελέγχου και κατά κάποιον τρόπο, όργανα διαμεσολάβησης και βάσεις της φρόνησης και της ζωής. Επιπλέον τα θεωρούσε εξαγνισμένα χάρη στη φύση του θείου λόγου. Παρομοίως, διέταξε να απέχουν και από την μολόχα επειδή ήταν η πρώτη αγγελιοφόρος και αυτή που έδινε σημάδια της συμπάθειας των θεών προς τους ανθρώπους. Επίσης, παρήγγελλε να απέχουν από τα μελανούρια διότι ανήκουν στους χθόνιους θεούς. Ούτε λυθρίνι να δοκιμάζουν, για άλλους παρόμοιους λόγους. Και έλεγε να απέχουν από τα κουκιά για πολλές ιερές, φυσικές και ψυχολογικές αιτίες. Θεσμοθέτησε επίσης και άλλα παρόμοια με αυτά και κάνοντας αρχή από την τροφή, επιχειρούσε να οδηγήσει τους ανθρώπους στην αρετή.
Απόσπασμα από το βιβλίο «Ιάμβλιχος. Περί του Πυθαγορικού Βίου», εκδόσεις Ζήτρος, 2001
