Θέματα γραπτών ανακεφαλαιωτικών προαγωγικών και απολυτήριων εξετάσεων
Σε όλα τα τμήματα της ίδιας τάξης του ίδιου Γυμνασίου, δίνονται κοινά θέματα από τον καθηγητή ή τους καθηγητές που διδάσκουν το μάθημα, σε συνεργασία µε τον Διευθυντή του σχολείου. Το έγγραφο με τα θέματα υπογράφεται από τους καθηγητές που τα εισηγούνται, όπως και από τον Διευθυντή, και κατατίθενται στο αρχείο του σχολείου.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Π.Δ. 126/2016, άρθρο 5, παράγ. 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 ισχύουν:
- Οι γραπτές προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις διενεργούνται με την ευθύνη του Διευθυντή και του Συλλόγου διδασκόντων σε κάθε Γυμνάσιο.
- Τα θέματα ορίζονται την ημέρα εξέτασης κάθε μαθήματος από τους διδάσκοντες το αντίστοιχο μάθημα κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους και είναι κοινά για όλα τα τμήματα της τάξης.
- Κατ’ εξαίρεση είναι δυνατόν να δοθούν διαφορετικά θέματα, εάν συντρέχει αποχρών λόγος, ο οποίος αναγράφεται σε σημείωση στο έγγραφο που περιέχει τα θέματα και παράλληλα συντάσσεται και σχετική πράξη στο βιβλίο πράξεων του Διευθυντή του σχολείου.
- Εάν δεν είναι δυνατόν να οριστούν θέματα από τον διδάσκοντα το αντίστοιχο μάθημα κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους, λόγω σοβαρών προβλημάτων υγείας ή σοβαρού κωλύματος που συνιστά ανωτέρα βία, τα θέματα ορίζονται από άλλον εκπαιδευτικό της ίδιας ειδικότητας ή, εάν δεν υπάρχει, από εκπαιδευτικό που έχει σε ανάθεση το αντίστοιχο μάθημα, ο οποίος ορίζεται από τον Διευθυντή του σχολείου. Εάν δεν υπηρετεί στη σχολική μονάδα εκπαιδευτικός ο οποίος έχει σε ανάθεση το αντίστοιχο μάθημα, τότε ορίζεται για τον σκοπό αυτό από τον αρμόδιο Διευθυντή Δ.Ε. άλλος εκπαιδευτικός.
- Τα θέματα διανέμονται φωτοτυπημένα στους μαθητές ή υπαγορεύονται ή γράφονται στον πίνακα σε ειδικές περιπτώσεις, κατά την κρίση του Διευθυντή του σχολείου.
- Οι απαντήσεις των θεμάτων γράφονται από τους μαθητές σε φύλλο χαρτιού (κόλλα αναφοράς) που φέρει τη σφραγίδα του Σχολείου, την υπογραφή του Διευθυντή και ειδική εκτύπωση για την αναγραφή των προκαταρκτικών στοιχείων και της βαθμολογίας του γραπτού δοκιμίου.
- Οι εξετάσεις διενεργούνται ενώπιον ενός (1) τουλάχιστον καθηγητή επιτηρητή σε κάθε αίθουσα, ο οποίος μετά τη λήξη της εξέτασης παραλαμβάνει τα γραπτά δοκίμια των μαθητών, τα υπογράφει και τα παραδίδει με υπογραφή μέσα σε φάκελο στον αρμόδιο για τη βαθμολόγηση τους καθηγητή.
Γ. Συμμετοχή των μαθητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες σε προφορικές προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις
Οι μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που αναφέρονται στον Ν.3699/2008 (Φ.Ε.Κ. 199/A΄/2-10-2008) εξετάζονται προφορικά ή γραπτά, κατά περίπτωση, ανάλογα με τις δυνατότητές τους.
Η παρ. 2 του ΜΟΝΟΥ άρθρου της Υ.Α. 28722/Γ2/12-03-2010 ορίζει:
2.Κατά τις ολιγόλεπτες, ωριαίες δοκιμασίες των τριμήνων και τις προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις, οι μαθητές του άρθρου αυτού εξετάζονται (προφορικά ή γραπτά) από τον οικείο καθηγητή ταυτόχρονα με τους μαθητές της τάξης στην οποία ανήκουν και στα ίδια θέματα, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας.
Στο πλαίσιο αυτό, λαμβάνεται ιδιαίτερη μέριμνα για τους προφορικά εξεταζόμενους μαθητές, οι οποίοι αξιολογούνται στα ίδια θέματα, σύμφωνα με τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας.
Η Πολιτεία υποστηρίζει τους μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, ενισχύοντας τα Τμήματα Ένταξης και Παράλληλης Στήριξης μεταξύ άλλων και με Εκπαιδευτικούς Ειδικής Αγωγής (Ε.Ε.Α.) κλ. ΠΕ03. Οι μαθητές αυτοί σύμφωνα με τις γνωματεύσεις των αρμόδιων διαγνωστικών και αξιολογικών φορέων (π. χ. ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ) μπορούν να εξετάζονται γραπτά ή προφορικά.
Το εδάφιο στ, παρ. 1, άρ. 4 του Ν.3699/2008 (Φ.Ε.Κ. 199/A΄/2-10-2008) ορίζει:
Τα ΚΕΔΔΥ [ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.] έχουν τις εξής αρμοδιότητες:
[…] Την εισήγηση για την αντικατάσταση των γραπτών δοκιμασιών των μαθητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες με προφορικές ή άλλης μορφής δοκιμασίες, στις προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις των σχολείων της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και στις εισαγωγικές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Οι εκπαιδευτικοί οι οποίοι διδάσκουν και αξιολογούν τα Μαθηματικά στο Γυμνάσιο θα πρέπει να συνεργάζονται με τους εκπαιδευτικούς Ε.Ε.Α. κλ. ΠΕ03, οι οποίοι διδάσκουν στην Παράλληλη Στήριξη και στα Τμήματα Ένταξης στη διαμόρφωση των γραπτών και προφορικών δοκιμασιών στις προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις. Με συνεργασία και λεπτή προσοχή καλούνται να εκπονούν διαβαθμισμένα θέματα εξετάσεων που δίνουν δυνατότητα σε όλα τα παιδιά να επιδείξουν μαθησιακή πρόοδο και να αποκομίσουν βιώματα επιτυχίας.
Δ. Βαθμολόγηση των γραπτών δοκιμίων των ανακεφαλαιωτικών (προαγωγικών και απολυτηρίων) εξετάσεων
Σύμφωνα με το Π.Δ. 126/2016, άρθρο 8, παράγ. 1, 3, ισχύει:
- Τα γραπτά δοκίμια των ανακεφαλαιωτικών προαγωγικών και απολυτηρίων εξετάσεων διορθώνονται και βαθμολογούνται από τον καθηγητή, ο οποίος δίδαξε το αντίστοιχο μάθημα κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους.
- Οι βαθμοί παραδίδονται μαζί με τα γραπτά στη Διεύθυνση του Γυμνασίου το πολύ μέσα σε δύο (2) ημέρες από την ημέρα της εξέτασης κάθε μαθήματος. Ο Διευθυντής του Γυμνασίου μεριμνά για την καταχώριση της βαθμολογίας στα οικεία βιβλία και στα ηλεκτρονικά αρχεία του σχολείου. Οι βαθμοί είναι δυνατόν να τροποποιηθούν, μόνον εφόσον οι μαθητές υποβάλουν αίτηση αναβαθμολόγησης και η βαθμολογία του γραπτού δοκιμίου τροποποιηθεί σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
Το Π.Δ. 126/2016, στο άρθρο 9, παράγ. 4 ορίζει:
- Οι μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες σύμφωνα με την με αρ. πρωτ. 28722/Γ2/ 12-3-2010 υπουργική απόφαση (Β’ 276) για τους οποίους προβλέπεται προφορική εξέταση αντί γραπτής, μπορούν, εφόσον το επιθυμούν, να ζητήσουν επανεξέταση (αναβαθμολόγηση) στα μαθήματα που εξετάσθηκαν. Η νέα αυτή εξέταση πραγματοποιείται στο σχολείο φοίτησης τους ενώπιον διμελούς επιτροπής αποτελούμενης από εκπαιδευτικούς του σχολείου που έχουν σε πρώτη ή δεύτερη ανάθεση το αντίστοιχο μάθημα, άλλους από αυτούς που διενήργησαν την αρχική εξέταση. Την επιτροπή συγκροτεί ο Διευθυντής του σχολείου.
Η αίτηση για επανεξέταση υποβάλλεται από τους κηδεμόνες των μαθητών ή από τους ίδιους, εφόσον είναι ενήλικοι, στο σχολείο μέσα σε δύο (2) ημέρες από την έκδοση των αποτελεσμάτων. Η αίτηση συνοδεύεται από το προβλεπόμενο παράβολο για κάθε μάθημα για το οποίο ζητείται επανεξέταση. Ο βαθμός της επανεξέτασης προκύπτει από τον Μ.Ο. των δύο εξεταστών -αναβαθμολογητών και είναι ο τελικός γραπτός βαθμός του μαθήματος σε κάθε περίπτωση, είτε είναι μεγαλύτερος είτε μικρότερος από το βαθμό της αρχικής εξέτασης.
Επομένως, με βάση την προηγούμενη διάταξη, οι μαθητές για τους οποίους προβλέπεται προφορική εξέταση αντί γραπτής, μπορούν, εφόσον το επιθυμούν, να ζητήσουν επανεξέταση (αναβαθμολόγηση) στα μαθήματα που εξετάσθηκαν.
Ε. Διάρθρωση των θεμάτων και κατανομή των ερωτήσεων
Οι γραπτές ανακεφαλαιωτικές προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις διεξάγονται σύμφωνα µε τα Π.∆. 508/1977 (άρθρο 3, παράγραφος ∆) και 409/1994 (άρθρο 3, παράγ. 6) και τις εγκυκλίους Γ2/62078/13-05-2008 και Γ2/254/18-01-1993 του ΥΠ.Ε.Π.Θ.
Στο άρθρο 3, παρ. Δ΄ του Π. Δ. 508/77, ορίζεται:
Δ’. Καθ’ όσον αφορά εις το μάθημα των Μαθηματικών οι μαθηταί υποχρεούνται εις την διαπραγμάτευσιν ενός εκ δύο απλών τιθεμένων θεμάτων θεωρίας εκ της δεδιδαγμένης ύλης εις έκαστον κλάδον του μαθήματος και εις την λύσιν δύο εκ τριών ασκήσεων ή προβλημάτων εκ της αύτης εκάστου κλάδου ύλης. Έκαστον των θεμάτων θεωρίας δύναται να αποτελείται εκ τριών το πολύ απλών ερωτημάτων. Η απάντησις επί του θέματος της θεωρίας και εκάστη των λύσεων των ασκήσεων ή προβλημάτων βαθμολογούνται ισοτίμως.
Οι απαντήσεις επί του θέματος της θεωρίας και των λύσεων των ασκήσεων ή προβλημάτων βαθμολογούνται ισότιμα. Η βαθμολόγηση των γραπτών γίνεται στην κλίμακα 1-20 µε ακέραιους µόνο αριθμούς.
Στην εγκύκλιο Γ2/62078/13-05-2008 του ΥΠ.Ε.Π.Θ., ορίζεται:
Επειδή το περιεχόμενο των νέων βιβλίων των Μαθηματικών του Γυμνασίου χωρίζεται σε δύο μέρη (Α΄ μέρος: Άλγεβρα και Β΄ μέρος: Γεωμετρία), τα οποία διδάσκονται παράλληλα, προτείνουμε, κατά τις προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις στο μάθημα των Μαθηματικών του Γυμνασίου, η επιλογή των θεμάτων να γίνει ως εξής:
Για µεν τις Α΄ και Β΄ τάξεις:
α) Θεωρία: Ένα θέμα από την Άλγεβρα και ένα θέμα από τη Γεωμετρία.
β) Ασκήσεις: ∆ύο ασκήσεις από την Άλγεβρα και µία από τη Γεωμετρία ή δύο ασκήσεις από τη Γεωμετρία και µία από την Άλγεβρα.
Ενώ για τη Γ΄ τάξη, στην οποία η σχέση ωρών Άλγεβρας-Γεωμετρίας είναι περίπου 70/30:
α) Θεωρία: Ένα θέμα από την Άλγεβρα και ένα από τη Γεωμετρία.
β) Ασκήσεις: Δύο ασκήσεις από την Άλγεβρα και µία από τη Γεωμετρία.
Στην εγκύκλιο Γ2/254/18-01-1993 του ΥΠ.Ε.Π.Θ., ορίζεται:
Επειδή πολλοί καθηγητές εκδίδουν βιβλία βοηθητικά των μαθημάτων που διδάσκονται στα σχολεία, ιδιαίτερα στα μαθήματα των Μαθηματικών και της Φυσικής, για λόγους δεοντολογίας κατά τη διεξαγωγή των γραπτών προαγωγικών και απολυτηρίων εξετάσεων, να αποφεύγεται η επιλογή θεμάτων από τα βιβλία αυτά.
Τέλος, στο άρθρο 3, παράγ. 6 του Π.Δ. 409/1994 σχετικά με τη διατύπωση των θεμάτων των γραπτών ανακεφαλαιωτικών εξετάσεων Ιουνίου ορίζεται:
- Κατά τις γραπτές ανακεφαλαιωτικές εξετάσεις, τα θέματα διατυπώνονται έτσι ώστε να ελέγχεται η απόδοση πληροφοριακών γνωστικών στοιχείων και να διερευνάται η ικανότητα του μαθητή να εφαρμόζει, να συνδυάζει, να συνθέτει, να κρίνει και γενικότερα να επεξεργάζεται δημιουργικά ένα δεδομένο υλικό.
Τα θέματα των γραπτών ανακεφαλαιωτικών προαγωγικών και απολυτηρίων εξετάσεων πρέπει να είναι εντός εξεταστέας ύλης (όπως κατά περίπτωση έχει δοθεί από τους διδάσκοντες) και σύμφωνα με τις οδηγίες διδασκαλίας και διαχείρισης της διδακτέας ύλης για το τρέχον σχολικό έτος όπως δόθηκαν από το Ι.Ε.Π. καθώς και σύμφωνα με το πνεύμα του σχολικού εγχειριδίου. Οι διδάσκοντες είναι αναγκαίο να έχουν προβεί σε επαναλήψεις της εξεταστέας ύλης. Πρέπει να έχουν διανείμει κατάλληλο υποστηρικτικό υλικό, έντυπο ή ψηφιακό, κατά την διάρκεια του μαθήματος, έτσι ώστε τα θέματα να είναι ανάλογα προς το επίπεδο των θεμάτων που έχουν γίνει στην τάξη κατά τα επαναληπτικά μαθήματα. Επιπλέον, τα θέματα θα πρέπει:
- Να εκπονούνται συνεργατικά μεταξύ των διδασκόντων, αφού ελεγχθεί αν, όλα τα ερωτήματα-υποερωτήματα είναι εντός της εξεταστέας ύλης του σχολικού βιβλίου.
- Να επαληθεύεται η ορθότητα των λύσεων από κάθε διδάσκοντα, πριν τα θέματα δοθούν στους μαθητές, ώστε να προληφθούν ασάφειες ή ενδεχόμενες εσφαλμένες διατυπώσεις.
- Να ελέγχεται το επίπεδο των θεμάτων, ώστε να είναι διαβαθμισμένης δυσκολίας και να είναι εναρμονισμένα με την πρότερη διδασκαλία κατά το διδακτικό έτος.
- Να ελέγχεται αν τα θέματα μπορούν να απαντηθούν πλήρως και µε άνεση εντός του χρονικού διαστήματος των δύο ωρών.
- Να εξετάζεται τέλος αν τα θέματα έχουν δοθεί κατά τις προηγούμενες εξεταστικές περιόδους της σχολικής μονάδας.
