Η άσκηση είναι γνωστό ότι προάγει τη σωματική και ψυχική υγεία.
Όμως περιορίζει την προσωπική έκφραση και προωθεί τη μίμηση. Οι ασκήσεις για να αποδώσουν πρέπει να γίνονται με έναν συγκεκριμένο τρόπο.
Η χοροθεραπεία, αντίθετα, δίνει την ευκαιρία για απελευθέρωση από προσωπικές και κοινωνικές αναστολές, μέσα από δομημένες ασκήσεις, που εναρμονίζουν το σώμα, το νου και το «πνεύμα».
Η χοροθεραπεία έχει, εκτός από το καλλιτεχνικό μέρος, μια βιολογική πτυχή, την απελευθέρωση. Δουλεύονται οι αντιθέσεις, η συμβολική κίνηση, οι επαναλήψεις και οι ασκήσεις δυναμικής. Έτσι ο άλλος γνωρίζει καλύτερα το σώμα του και τον εαυτό του.
Ο χορός ή η θεραπεία με κίνηση είναι η ψυχοθεραπευτική χρήση της κίνησης και του χορού για τη συναισθηματική, γνωστική και κοινωνική συμπεριφορά.
Ως μια μορφή θεραπείας στηρίζεται στη βάση ότι η κίνηση και το συναίσθημα σχετίζονται άμεσα με την έκφραση. Ο απώτερος σκοπός της χοροθεραπείας είναι να βρεθεί μια υγιή ισορροπία και μια αίσθηση της πληρότητας.
Η χοροθεραπεία ασκείται σε μέρη, όπως ψυχικά κέντρα αποκατάστασης υγείας, ιατρικά και εκπαιδευτικά περιβάλλοντα, γηροκομεία, εγκαταστάσεις ημερήσιας φροντίδας, καθώς και σε άλλα προγράμματα προαγωγής της υγείας. Εξειδικευμένες θεραπείες χορού μπορούν να βοηθήσουν να θεραπευθούν πολλές ασθένειες και αναπηρίες.
Η αγωγή μέσω του μέσω του χορού έχει αποδειχθεί ότι έχει ιδιαίτερα ευεργετική επίδραση πάνω σε αρρώστους.
Πρώτοι οι αρχαίοι Έλληνες είχαν κατανοήσει τη θεραπευτική δύναμη του ρυθμού και της αρμονίας και ιδιαίτερα οι Πυθαγόρειοι. Ο χορός και η μουσική που κατά τους αρχαίους αποτελείται από τη φορά και το σχήμα, είναι τέχνες άρρηκτες συνδεδεμένες με την αρμονία, τέχνες αξιόλογες με τις οποίες μπορούν να εκφραστούν οι διάφορες ψυχικές καταστάσεις και τα ανθρώπινα συναισθήματα. Εξ άλλου ανάμεσα στους χορούς και τη μουσική διαφόρων λαών, υπάρχουν πολλά στοιχεία που μοιάζουν μεταξύ τους, γιατί ξεκινούν από την ίδια ακριβώς ανάγκη.Την ανάγκη για έκφραση.
Τόσο ο χορός όσο και η μουσική, έχουν και πολλά άλλα πλεονεκτήματα.
Βοηθούν τον άνθρωπο και ιδιαίτερα τα παιδιά, να αποκαταστήσουν τις σχέσεις τους με το περιβάλλον, να ανακαλύψουν το ρυθμό που κρύβουν μέσα τους και να πειθαρχήσουν το κορμί και το μυαλό τους. Οι αρχαίοι λαοί, θεωρούσαν την τέχνη του χορού απαραίτητη για όλους εκείνους που νιώθουν την ανάγκη να εκφραστούν με την κίνηση. Γυναίκα, άνδρας ή παιδί δεν έχει σημασία. Ο καθένας μας μπορεί να ανακαλύψει την αρμονία μέσω του χορού και της μουσικής.
Αν και ο χορός υπήρξε μια μέθοδος έκφρασης για αιώνες, πρόσφατα χαρακτηρίστηκε ως μορφή θεραπείας.
Η θεωρία της χοροθεραπείας βασίζεται στην ιδέα ότι «το σώμα και το μυαλό είναι αδιαχώριστα».
Οι αρχές της θεραπείας του χορού είναι:
- Το σώμα και το μυαλό αλληλεπιδρούν, έτσι ώστε μια αλλαγή στην κίνηση θα επηρεάσει συνολικά τη λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού
- Η κίνηση αντανακλά την προσωπικότητά του ατόμου
- Η θεραπευτική σχέση γίνεται μη λεκτικά
- Η κίνηση είναι μια συμβολική λειτουργία και ως εκ τούτου μπορεί να είναι αποτέλεσμα μιας ασυνείδητης διεργασίας
- Ο αυτοσχεδιασμός επιτρέπει σε αυτόν που χορεύει να πειραματιστεί
Μέσα από την ενότητα του σώματος, του νου και του πνεύματος, η χοροθεραπεία παρέχει μια αίσθηση της πληρότητας σε όλα τα άτομα.
Η χοροθεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να θεραπεύσει σοβαρές διαταραχές και ασθένειες.
Η αγωγή μέσω του μέσω του χορού έχει αποδειχθεί ότι έχει ιδιαίτερα ευεργετική επίδραση πάνω σε αρρώστους.
Παραδείγματα αυτών περιλαμβάνουν:
• Αυτισμός: Παρέχει μια αίσθηση αποδοχής και διευρύνει τις δεξιότητες και τις γνωστικές ικανότητες και αυξάνει την ωριμότητα
• Μαθησιακές Δυσκολίες: Αναπτύσσει καλύτερα τις οργανωτικές δεξιότητες, μαθαίνει και βιώνει τον έλεγχο και την επιλογή, τον ανώτερο εαυτό.
• Ανασφάλεια: Τονώνει την αυτοπεποίθηση.
• Νοητική Καθυστέρηση: Βελτιώνει την εικόνα του σώματος, τις κοινωνικές δεξιότητες, τον συντονισμό και τις κινητικές δεξιότητες και προωθεί την επικοινωνία.
• Κωφάλαλοι και Βαρήκοοι: Μειώνει τα συναισθήματα της απομόνωσης, παρέχει έμπνευση για τις σχέσεις.
• Τυφλοί ή με προβλήματα όρασης: Βελτιώνει την εικόνα του σώματος, τις κινητικές δεξιότητες και την προσωπική συνειδητοποίηση.
• Άτομα με ειδικές ανάγκες: Βελτιώνει τις κινητικές δεξιότητες και την εικόνα του σώματος, παρέχει έναν τρόπο να επικοινωνούν και να εκφράζουν τα συναισθήματά τους
• Ηλικιωμένοι: Προάγει την κοινωνική αλληλεπίδραση, την έκφραση και την άσκηση, ανακουφίζει τους φόβους της μοναξιάς και της απομόνωσης.
• Διατροφικές Διαταραχές: Αλλάζει την εικόνα του σώματος και βοηθά στις καταστροφικές συμπεριφορές.
• Ψυχοσωματικές διαταραχές: Δημιουργεί αίσθημα ασφάλειας στη σχιζοφρένεια και στην κατάθλιψη.
• Νόσος του Πάρκινσον: Χρησιμοποιεί τον ρυθμό για να βοηθήσει στη μείωση της δυσλειτουργίας του σώματος η οποία βελτιώνει τις κινητικές ικανότητες, την ισορροπία, και τη χρήση των άκρων.
• Άγχος: Ο χορός με τις τεχνικές χαλάρωσης μειώνει το άγχος, μέσα από την αναπνοή και την απελευθέρωση.
• Καρκινοπαθείς: Ευεργετική επίδραση στην ποιότητα ζωής. Θεραπεία μέσω της ψυχολογικής και σωματικής ευεξίας και τόνωσης του ανοσοποιητικού συστήματος σε ασθενείς με καρκίνο.
• Εγκεφαλικό επεισόδιο: Μπορεί επίσης να βοηθήσει τους ανθρώπους να επανέλθουν από εγκεφαλικά επεισόδια και εγκεφαλική βλάβη, ακόμα και σε ακραίες περιπτώσεις, αυξάνοντας την ικανότητα μετακίνησής τους, καθώς και τη γνωστική λειτουργία.
• Κοινωνικότητα: Η ενέργεια που αποκτάται από τον χορό τονώνει την αυτοπεποίθηση και βοηθάει επαγγελματικά.
• Κατάθλιψη: Υπάρχουν ενδείξεις ότι η σωματική δραστηριότητα είναι γενικά επωφελής για τους ασθενείς που πάσχουν από ήπια κατάθλιψη.
Οι θεραπευτές χορού
Οργανισμοί όπως η American Dance Therapy Association δημιουργήθηκαν προκειμένου να τηρούνται υψηλά πρότυπα στον τομέα της χοροθεραπείας. Οι θεραπευτές πρέπει να έχουν ολοκληρώσει την απαιτούμενη εκπαίδευση 700-ωρών. Εκείνοι οι οποίοι έχουν συμπληρώσει πάνω από 3.640 ώρες είναι πιστοποιημένοι για να ανοίξουν θεραπευτικά κέντρα χορού.
Οι κινήσεις στην αρχή ενώ είναι νευρικές και ανυπόμονες, ακολουθούν σιγά- σιγά το ρυθμό και γίνονται πιο απαλές και πιο σίγουρες. Τα τεντωμένα χαρακτηριστικά του προσώπου γαληνεύουν και τα πνεύματα ξεκουράζονται με την ευεργετική επίδραση των ήχων. Οι γιατροί παρασύρονται και μπαίνουν και αυτοί στο χορό. Έτσι η επαφή ανάμεσα στον θεραπευτή και στον άρρωστο γίνεται ακόμα πιο στενή και μέσω των κινήσεων, ανοίγει ανάμεσα τους ένας κρυφός »διάλογος».
Συνήθως οι ενήλικες που πάσχουν από ψυχικές νόσους και νευρώσεις, εκτονώνονται με την κίνηση, αλλά συγχρόνως αποκτούν και αυτοπεποίθηση.
Ο χορός επιδρά θετικά στον ψυχικό κόσμο του ανθρώπου. Ο συνδυασμός μουσικής και κινήσεως συντελεί στο να αποκατασταθεί η αρμονική σχέση και η ισορροπία ανάμεσα στον ασθενή και τον εξωτερικό κόσμο. Αυτό βοηθάει αφάνταστα στη βαθμιαία αποκατάσταση της ψυχικής του υγείας και διευκολύνει το έργο των θεραπευτών.
Τα προβληματικά παιδιά και ιδιαίτερα εκείνα που συναντούν δυσκολίες στην ομιλία, μαθαίνουν πολύ πιο γρήγορα να εκφράζονται με λόγια. Άλλωστε αναπτύσσεται ανάμεσα στο δάσκαλο και στο παιδί ένας σιωπηλός διάλογος και μια ψυχική επαφή μέσω της κινήσεως και του ρυθμού που οπωσδήποτε δρα ευεργετικά στις πνευματικές και σωματικές λειτουργίες του τελευταίου. Μ΄ αυτό τον τρόπο το »ειδικό παιδί» προετοιμάζεται κατάλληλα για την υπόλοιπη θεραπεία, αλλά και συχνά παρουσιάζει ανέλπιστη καλυτέρευση μόνο με την εφαρμογή της αγωγής μέσω »του χορού και της μουσικής».
Αξίζει να σημειωθεί ότι το ποσοστό της επιτυχίας μέσω της αγωγής αυτής είναι πολύ μεγάλο αφού συχνά σε ελαφρές περιπτώσεις, αρκεί και μόνο η αγωγή αυτή για να αποκατασταθεί η υγεία του ασθενούς κι αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα στους νευρωτικούς ασθενείς.
Ο χορός και η μουσική που κατά τους αρχαίους αποτελείται από τη φορά και το σχήμα, είναι τέχνες άρρηκτες συνδεδεμένες με την αρμονία, τέχνες αξιόλογες με τις οποίες μπορούν να εκφραστούν οι διάφορες ψυχικές καταστάσεις και τα ανθρώπινα συναισθήματα.
Θα μπορούσε κανείς να πει ότι υπάρχουν πολλές μέθοδοι και τεχνικές χοροκινησιοθεραπείας.
Η ποικιλία των προσεγγίσεων συνδέεται άμεσα με το πόσο πλατύ είναι το εύρος των εφαρμογών της χοροθεραπείας και αναδεικνύει με συγκινητικό τρόπο τη σχέση θεραπευτή – θεραπευομένου που είναι μια σχέση αμφίδρομης αμοιβαίας ανέλιξης που εμπλουτίζει και διαμορφώνει εξ ίσου και τους δύο.
Το δέντρο της σύγχρονης Χοροθεραπείας μας συνδέει με τη «μαγεία» του παρελθόντος, με την επιστήμη και την Τέχνη του παρόντος και με μια φωτεινή ελπίδα για το μέλλον.
