Κάποια μέρα ο μαθηματικός της τάξης είπε στους μαθητές του:
«Την άλλη εβδομάδα θα σας βάλω ένα ξαφνικό, αιφνιδιαστικό, διαγώνισμα».
Αφού έφυγε ο καθηγητής, ο έξυπνος της τάξης είπε:
«Αν δεν μας το έχει βάλει ως την Πέμπτη, την Παρασκευή αποκλείεται να μας το βάλει, γιατί τότε θα το περιμένουμε και δε θα είναι ξαφνικό. Άρα, συμπέρανε, η Παρασκευή αποκλείεται. Ομοίως, αν δε μας το έχει βάλει ως την Τετάρτη, δεν μπορεί να μας το βάλει την Πέμπτη, γιατί και πάλι δεν θα είναι ξαφνικό, εφόσον έχουμε αποκλείσει την Παρασκευή.»
Με όμοιο τρόπο απέκλεισε όλες τις ημέρες της εβδομάδας.
«Επομένως», είπε, «μην ανησυχείτε, παιδιά, την άλλη εβδομάδα δεν πρόκειται να γράψουμε».
Όμως την Τρίτη ο καθηγητής τους έβαλε διαγώνισμα και τους αιφνιδίασε όλους.
Πού είχε κάνει λάθος ο έξυπνος της τάξης;
Προτάθηκε από Carlo de Grandi
Το ‘λάθος’ του έξυπνου ήταν ότι με το που ‘απέδειξε’ το απίθανο του διαγωνίσματος σε οποιαδήποτε μέρα της επόμενης βδομάδας, κατέστησε την πραγματοποίηση του ενδεχομένου αυτού έκπληξη?. Μόνο έτσι θα μπορούσε ο καθηγητής, έχοντας κάνει την προαναγγελία, και να βάλει το διαγώνισμα οποιαδήποτε μέρα της επόμενης βδομάδας και να είναι συνεπής με την δήλωσή του. Είμαι σίγουρος ότι για αυτή την υπηρεσία, ο έξυπνος έμαθε από πριν και τα θέματα?.
Παρεμπιπτόντως, στη θεωρία της πληροφορίας, ως έκπληξη (surprise) ορίζεται ο αρνητικός λογάριθμος της πιθανότητας ενός ενδεχομένου. Όσο πιο μικρή η πιθανότητα, τόσο πιο μεγάλη η έκπληξη όταν συμβαίνει.
Διόρθωση: surprisal αντί surprise